សាធារណរដ្ឋកុងហ្គោ

សាធារណរដ្ឋកុងហ្គោ

République du Congo (បារាំង) Repubilika ya Kôngo (គីទូបា) Republíki ya Kongó (លីនហ្កាឡា)
ទង់ជាតិ វរលញ្ឆករ
បាវចនា "Unité, Travail, Progrès" (បារាំង) (សាមគ្គីភាព ការងារ វឌ្ឍនភាព)
ភ្លេងជាតិ La Congalaise (បារាំង) ("អ្នកកុងហ្គោ")
ទីតាំងនៃសាធារណរដ្ឋកុងហ្គោ (ក្រហម) នៅលើភូគោល
រដ្ឋធានី និង ទីក្រុងធំបំផុត	ប្រាហ្សាវីល 4°16′S 15°17′E
ភាសាផ្លូវការ	ភាសាបារាំង
ភាសាទទួលស្គាល់ជាតិ	គីទូបា និងលីនហ្កាឡា
សាសនា (ឆ្នាំ ២០២០)	៨៧.១% គ្រិស្តសាសនា ៨.០% គ្មានជំនឿសាសនា ២.៧% ជំនឿប្រពៃណី ១.២% ឥស្លាមសាសនា ១.០% សាសនាផ្សេងៗទៀត
រដ្ឋាភិបាល	សាធារណរដ្ឋពាក់កណ្ដាលប្រធានាធិបតីអាស្រ័យសភាឯកភូត
- ប្រធានាធិបតី	ដេនីស សាស៊្សូ អ៊ិនហ្គេស្សូ
- នាយករដ្ឋមន្ត្រី	អនាតូល កុល្លីណេ ម៉ាកូស្សូ
នីតិបញ្ញត្តិ	សភាតំណាងរាស្ត្រ
- សភាជាន់ខ្ពស់	ព្រឹទ្ធសភា
- សភាជាន់ទាប	រដ្ឋសភា
ឯករាជ្យភាព
- ប្រកាសជាសាធារណរដ្ឋ	២៨​​​ វិច្ឆិកា ១៩៥៨
- ប្រកាសឯករាជ្យ	១៥​ សីហា ១៩៦០
ក្រឡាផ្ទៃ
- ផ្ទៃសរុប	៣៤២,០០០ គ.ម២   (ទី៦៤)
ប្រជាជន
- ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ ២០២៤)	៦,២២៨,៧៨៤ (ទី១១៦)
- ជំរឿន (ឆ្នាំ ២០២៣)	៦,១៤២,១៨០
- ដង់ស៊ីតេ	១៧.៩៦ នាក់/គ.ម២
GDP (PPP)	ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ ២០២៣)
- សរុប	២៧.៩៩៤ ពាន់លានដុល្លារ (ទី១៥០)
- ក្នុងម្នាក់	៥,៥៥២ ដុល្លារ (ទី១៤៩)
GDP (ចារឹក)	ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ ២០២៣)
- សរុប	១៤.៤០៧ ពាន់លានដុល្លារ (ទី១៤២)
- ក្នុងម្នាក់	២,៨៥៧ ដុល្លារ (ទី១៣៨)
ជីនី (២០១១)	៤០.២ មធ្យម
HDI (២០២២)	០.៥៩៣ មធ្យម · ទី១៤៩
រូបិយវត្ថុ	ហ្វ្រង់ CFA អាហ្វ្រិកកណ្ដាល (XAF)
ល្វែងម៉ោង	UTC+១ (WAT)
ទិសបើកបរ	ស្ដាំ
កូដហៅទូរស័ព្ទ	+២៤៣
កូដ ISO 3166	CG
ដែនកម្រិតខ្ពស់	.cg

សាធារណរដ្ឋកុងហ្គោ (បារាំង៖ République du Congo) ឬអាចហៅបានថា កុងហ្គោ-ប្រាហ្សាវីល ឬ កុងហ្គោខាងលិច ឬក៏អាចហៅសាមញ្ញថា​ កុងហ្គោ គឺជាប្រទេសមួយស្ថិតនៅប៉ែកខាងលិចនៃតំបន់អាហ្វ្រិកកណ្តាល​ និងទន្លេកុងហ្គោ។ ប្រទេសនេះមានព្រំប្រទល់ខាងលិចជាប់ប្រទេសកាបុង ប៉ែកពាយ័ព្យជាប់ប្រទេសកាមេរូន នៅភាគឦសានជាប់នឺងសាធារណរដ្ឋអាហ្វ្រិកកណ្តាល អាគ្នេយ៍ជាប់សាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងហ្គោ ខាងត្បូងជាប់នឹងអង់កូឡាត្រង់តំបន់កាបង់ដា និងភាគនិរតីជាប់មហាសមុទ្រអាត្លង់ទិក។

ទឹកដីនៃប្រទេសនេះបច្ចុប្បន្នត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយក្រុមកុលសម្ព័ន្ធនិយាយភាសាបង់ធូប្រមាណ ៣០០០ ឆ្នាំមុន ដោយក្រុមជនជាតិទាំងនោះផងដែរបានកសាងទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មឈានទៅដល់អាងទន្លេកុងហ្គោ។ ចាប់ពីសតវត្សរ៍ទី១៣ ទឹកដីកុងហ្គោនេះត្រូវបានគ្របដណ្ដប់ដោយប្រព័ន្ធរដ្ឋជាសហព័ន្ធដោយមាននគរតូចៗដូចជា កាកុងហ្គោ និងអ៊ិនហ្កូយ៉ូជាដើម។ មកដល់ចុងសតវត្សរ៍ទី១៩ បារាំងក៏បានចូលមកធ្វើអាណានិគមកិច្ចលើទឹកដីកុងហ្គោ ហើយបានដាក់បញ្ចូលកុងហ្គោទៅក្នុងទឹកដីអាណានិគមអាហ្វ្រិកអេក្វាទ័របារាំង។ សាធារណរដ្ឋកុងហ្គោត្រូវបានប្រកាសបង្កើតឡើងនៅថ្ងៃទី២៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩៥៨ ហើយបានទទួលឯករាជ្យពេញលេញពីប្រទេសបារាំងនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៦០។ កុងហ្គោបានក្លាយជារដ្ឋកុម្មុយនីស្តនិយមម៉ាក្ស-លេនីនពីឆ្នាំ១៩៦៩ រហូតដល់ឆ្នាំ១៩៩២ ក្រោមឈ្មោះថា សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកុងហ្គោ។ នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៩២ កុងហ្គោបានរៀបចំការបោះឆ្នោតសេរីពហុបក្សដំបូងក្រោយរបបកុម្មុយនីស្ត ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលជាប់ឆ្នោតតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យត្រូវបានគេផ្តួលរំលំនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៩៧ ក្នុងសង្គ្រាមស៊ីវិល។ លោកប្រធានាធិបតីដេនីស សាស៊្សូ អ៊ិនហ្គេស្សូបច្ចុប្បន្ននេះបានឡើងកាន់អំណាចដំបូងតាំងពីឆ្នាំ១៩៧៩ មកមុនពេលត្រូវចុះចេញវិញនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៩២ ហើយនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៩៧ លោកក៏បានចូលកាន់អំណាចម្តងទៀតមករហូតដល់បច្ចុប្បន្ន។

សាធារណរដ្ឋកុងហ្គោគឺជារដ្ឋសមាជិកនៃសហភាពអាហ្វ្រិក អង្គការសហប្រជាជាតិ ឡាហ្វ្រង់កូហ្វូនី សហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចរដ្ឋអាហ្វ្រិកកណ្តាល និងចលនាមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធ។ កុងហ្គោជាប្រទេសផលិតប្រេងច្រើនជាងគេបំផុតទីបួនប្រចាំតំបន់ឈូងសមុទ្រគីនេ ដែលផ្តល់ប្រទេសនូវចំណូលខ្លះ ប៉ុន្តែទោះជាយ៉ាងណា អស្ថិរភាពនយោបាយ និងសេដ្ឋកិច្ចនៅតែកើតមាននៅក្នុងប្រទេសនាំឱ្យវិសមភាពចំណែកប្រាក់ចំណូលបានមកពីពាណិជ្ជកម្មប្រេងដល់ប្រជាជនកុងហ្គោ។ ក៏ព្រោះតែសេដ្ឋកិច្ចកុងហ្គោត្រូវពឹងផ្អែកច្រើនទៅលើវិស័យប្រេងកាតបែបនេះ កំណើនសេដ្ឋកិច្ចនៃប្រទេសនេះបានថយចុះយ៉ាងគូរឱ្យកត់សម្គាល់បន្ទាប់ពីតម្លៃប្រេងបានធ្លាក់ចុះតាំងពីឆ្នាំ២០១៥ មក។

គ្រិស្តសាសនាគឺជាជំនឿសាសនាដែលប្រជាជនកុងហ្គោភាគច្រើនប្រកាន់ប្រតិបត្តិ។ យោងតាមការចេញផ្សាយរបស់របាយការណ៍សុភមង្គលពិភពលោកនៅឆ្នាំ២០២៤ បានបង្ហាញថា សាធារណរដ្ឋកុងហ្គោគឺជាប្រទេសដែលមានសុភមង្គលជាងគេទី៨៩ នៅក្នុងចំណោមប្រទេសចំនួន ១៤០ នៅក្នុងរបាយការណ៍នោះ។