Jump to content

សង្គ្រាមភូមា-សៀម (១៧៨៥-១៧៨៦)

ពីវិគីភីឌា
កំណែ​នៅ ម៉ោង១៥:១៣ ថ្ងៃអង្គារ ទី២៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២ ដោយ Pichet Vongsa (ការពិភាក្សា | ការរួមចំណែក)
Burmese–Siamese War (1785–1786)
ផ្នែកនៃthe Burmese–Siamese wars
Ninearmieswar.jpg
Green represents Burmese routes.
Red represents Siamese routes.
កាលបរិច្ឆេទ July 1785 – March 1786
September 1786 – March 1787 (Tha Dindaeng campaign)
ទីតាំង Western, Northern and Southern Siam, Lan Na
លទ្ធផល Siamese defensive victory
ភាគីសង្គ្រាម
Konbaung dynasty (Burma) Rattanakosin Kingdom (Siam)
- Lanna Kingdom
មេបញ្ជាការ និង មេដឹកនាំ
Bodawpaya
Prince Thado Thiri Maha Uzana
Prince Thado Minsaw
Prince Thiri Damayaza
Maha Thiri Thihathu
Nemyo Nawratha
Nawratha Kyawgaung
Minhla Kyawdin
Mingyi Maha Mingaung
Nemyo Sithu
Nemyo Gonnarat
Rama I
Prince Maha Sura Singhanat
Prince Anurak Devesh
Prince Chakchetsada
Prince Thepharirak
Phraya Kalahom Ratchasena
Phraya Chasaenyakorn
Chao Phraya Mahasena Pli
Chao Phraya Rattanapipit
Prince Kawila
Chao Phraya Thamma Boonrot
Chao Phraya Nakhon Phat
Lady Chan and Lady Mook
កម្លាំង
144,000[][] 70,000
សហេតុភាព និង ការខាងបង់
~70,000 ~15,000

សង្គ្រាមភូមា-សៀម(១៧៨៥-១៧៨៦) ដែលគេស្គាល់ថាជា សង្គ្រាមប្រាំបួនកង ( ថៃ: สงครามเก้าทัพ ) ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រសៀម ដោយសារតែភូមាបានចូលមកក្នុងទ័ពចំនួនប្រាំបួន គឺជាសង្រ្គាមដំបូង [] រវាងរាជវង្សកូនបោននៃប្រទេសភូមា និងនគរសៀមអាណាចក្ររតនៈកោសិន្ទ្រ នៃរាជវង្សចក្រី

ព្រះបាទបុឌផឹយ៉ា នៃប្រទេសភូមា បានបន្តយុទ្ធនាការដ៏មហិច្ឆតាមួយ ដើម្បីពង្រីកការគ្រប់គ្រងរបស់ព្រះអង្គចូលទៅក្នុងប្រទេសសៀម។ នៅឆ្នាំ១៧៨៥ បីឆ្នាំបន្ទាប់ពីការស្ថាបនាទីក្រុងបាងកកជាកន្លែងថ្មី និងរាជវង្សចក្រី ព្រះបាទបុឌផឹយ៉ានៃប្រទេសភូមាបានដង្ហែទ័ពដ៏ធំដែលមានចំនួនសរុប១៤៤ ០០០នាក់ដើម្បីវាយលុកសៀមក្នុងចំនួនប្រាំបួនកងទ័ពតាមទិសទាំងប្រាំ [] រួមមាន កញ្ចនបុរី, រាជបុរី, អាណាចក្រឡានណា , តាក, ភូកេត និង ឧបទ្វីបម៉ាឡេ ភាគខាងត្បូង។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ កងទ័ពដែលលាតសន្ធឹងហួសប្រមាណនិងកង្វះការផ្គត់ផ្គង់បានចាត់ទុកថាយុទ្ធនាការភូមាបានបរាជ័យ។ សៀមក្រោមព្រះបាទ ពុទ្ធយ៉តហ្វាចុឡាលោក(រាមាទី១) និងព្រះអនុជព្រះអង្គម្ចាស់មហាសុរសិង្ហនាថ បានការពារការឈ្លានពានរបស់ភូមាដោយជោគជ័យ។ នៅដើមឆ្នាំ១៧៨៦ ភូមាបានដកថយយ៉ាងទូលំទូលាយ។

ក្រោយ​ពី​មាន​បទ​ឈប់​បាញ់​ក្នុងរដូវវស្សា ព្រះបាទ​បុឌផឹយ៉ា បាន​បន្ត​យុទ្ធនាការ​របស់​ទ្រង់​នៅ​ចុង​ឆ្នាំ១៧៨៦។ ព្រះបាទបុឌផឹយ៉ា បានបញ្ជូនបុត្រាព្រះអង្គម្ចាស់ថាដូ មីនសៅ ឱ្យប្រមូលផ្តុំកម្លាំងរបស់ព្រះអង្គនៅលើខេត្តកញ្ចនៈបុរី ក្នុងទិសដៅតែមួយ ដើម្បីឈ្លានពានសៀម។ សៀម​បាន​ជួប​ភូមា​នៅ​ថា​ឌិន​ដាង ហេតុ​នេះ​ហើយ​បាន​ជា​ពាក្យ​ថា​យុទ្ធនាការ​ថា​ឌីន​ដាង។ ភូមា​ត្រូវ​ចាញ់​ម្ដង​ទៀត ហើយ​សៀម​បាន​គ្រប់គ្រង​ការពារ​ព្រំដែន​ភាគ​ខាង​លិច​របស់​ខ្លួន។ ការលុកលុយមិនបានសម្រេចទាំងពីរលើកនេះ ទីបំផុតបានក្លាយជាការលុកលុយពេញលេញចុងក្រោយរបស់សៀមដោយភូមា។

ឯកសារយោង

  1. "สงครามเก้าทัพ กระทรวงวัฒนธรรม - Ministry of Culture". Archived from the original on 2012-05-14. Retrieved 2012-04-02.
  2. "มหาศึกกรุงรัตนโกสินทร์ สงครามเก้าทัพ". Archived from the original on 2015-12-25. Retrieved 2012-04-02.
  3. ៣,០ ៣,១ Thailand: A Short History. 2003.  Cite error: Invalid <ref> tag; name "Wyatt" defined multiple times with different content