ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:Minea Sc
ខេត្តកែប
ខេត្តកែប គឺជាខេត្តមួយដែលមានផ្ទៃដីតូចជាងគេក្នុងចំនោមខេត្តក្រុងនានានៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។មានស្រុកចំនួនពីរគឺស្រុក ដំណាក់ចង្អើរ និង ស្រុកកែប ថែមទាំងមានប្រជាជនចំនួន ៤០,២៨០ នាក់ក្នុងឆ្នាំ២០០៩។ ខេត្តកែបមានព្រំប្រទល់ខាងជើងជាប់ខេត្តកំពត ខាងត្បូងជាប់និងខាងកើតជាប់នឹងចំនុចព្រំដែនហាទៀងព្រែកចាកមានចំងាយប្រហែល ៤០.គ.មកពីខេត្តកែប ឬ ភ្ញៀវទេសចរណ៏អាចធ្វើដំនើរតាមទូកពីប្រទេសវៀតណាមឬពីខេត្តព្រះសីហនុទៅកាន់កំពង់ផែខេត្តកែប។ ប្រជាជនដែលរស់នៅទីនោះភាគច្រើនគឺជាអ្នកដូរផ្សេងនៅមាត់ឆ្នេរសមុទ្រ នេសាទ និងឧស្សាហ៏កម្ម និងសិប្បកម្ម។ ប្រវត្តិខេត្តកែប
ទីក្រុងកែប ទីក្រុងកែបជាទីក្រុងទេសចរណ៏ឆ្នេរសមុទ្រ មានទីតាំងនៅភាគនិរតីនៃរាជធានីភ្នំពេញ ភ្ញៀវទេសចរណ៏អាចធ្វើដំណើរពីរាជធានីភ្នំពេញមកខេត្តកែប តាមផ្លូវជាតិលេខ៣ កាត់តាមខេត្តកំពត មានចំងាយប្រមាណ១៧៣គ.ម ឬតាមផ្លូវជាតិលេខ២ កាត់តាមខេត្តតាកែវ ឬក៏ធ្វើដំណើរកាត់តាមរថភ្លើង មកចុះនៅស្ថានីយ៏ដំណាក់ចង្កើរ ដែលមានចំងាយ ៧គ.ម ពីទីរួមខេត្តកែប។ ខេត្តកែប បានកសាងឡើងក្នុងអំឡុងឆ្នាំ ១៩០៨ ក្នុងសម័យអាណានិគមនិយម នៅក្រោមការដឹកនាំរបស់ព្រះបាទ នរោត្តម សីហនុ។ ឈ្មោះខេត្តកែបនេះបានក្លាយមកពីពាក្យ បារាំង "Le cap"ប្រពាក្យខ្មែរ គឺ ជ្រោយ មានន័យថាដីដុះលយទៅសមុទ្រ។ បើតាមរឿងព្រេងបានពញ្ចាក់ថា: នៅសម័យសមហានគរដ៏រុងរឿង មានស្ដេចលាវមួយអង្គព្រះនាម សារគរាជដែលមានវិជ្ជាយ៉ាងពូកែសក្កិសិទ្ធ។ នៅថ្ងៃមួយព្រះអង្គបានទតឃើញសេះសមួយក្បាលដ៏ស្អាត ក៏មានព្រះទយ័ចង់បាន ដោយប្រើមន្តអាគមគាថាសណ្តំមេទ័ពនោះ ហើយបានយកសេះសរនោះមកជាមួយរួមទាំងសេនាមួយចំនួនផងដែរ។ នៅពេលមេទ័ពបានដឹងខ្លួនដឹងសេះទីស្រលាញ់ត្រូវ ព្រះសាគរាជ លួចយកទៅក៏ផ្អើលឆោរឡោរ ដឹកនាំសេនាដេញពីក្រោយ ស្ដេចសារគរាជបានធ្វើដំណើរមកដល់ទិសនារតី តំបន់ឆ្នេរសមុទ្រពេលនោះព្រះអង្គបានឈប់សំរាកនៅទីនោះ ស្រាប់តែទ័ពដែលដេញពីក្រោយបានមកដល់ព្រះអង្គភ័យយ៉ាងខ្លាំង បានឡើងផាយសេះសបានកញ្ជ្រោលឡើងធ្វើអោយព្រះអង្គធ្លាក់ពីរលើខ្នងសេះ ហើយកែបសេះបានធ្លាក់មកជាមួយនៅទីនោះដែរ។ ដោយទ័ពដេញកាន់កៀកព្រះអង្គក៏ឡើងផាយសេះជាបន្តបន្ទាប់ដោយទុកកែបសេះនៅទីនោះ។ តំណរតមកគេហៅទីនោះថាកែបសេះ តែកាត់ខ្លីត្រឹមតែ កែបរហូតដល់សព្វថ្ងៃនេះ។
សេដ្ឋកិច្ច
ប្រជាជននៅខេត្តកែបភាគច្រើនប្រកបមុខរបរលក់ដូរនៅតាមមាត់ឆ្នេរសមុទ្រ នេសាទ ធ្វើឧស្សាហ៏កម្ម និង សិប្បកម្ម។
វប្បធម៍
ប្រជាជននៅទីនេះមានចំរុះជាតិសាសន៏ ហើយកាន់សាសនាក៏ផ្សេងៗគ្នាដែរ តែពួកគាត់ចេះជួយគ្នាទៅវិញទៅកមពេលមានអាសន្នម្ដងៗ រឺបុណ្យទាន ពិធីរៀបអាពាពិពាហ៏ជាដើម ។
កំណើនប្រជាជន
បើយោងតាមឯកសាររបស់មន្ទីផែនការខេត្ត បានបង្ហាញអោយឃើញច្បាស់ថា ភាពបំរែបំរួលប្រជាជនស្រុកទាំងពីរ ពីរមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំវាអាស្រ័យទៅលើ កំណើតថ្មី ចំនួនមរណេះ ព្រមទាំងចំនូលចំណាកស្រុកផងដែរតួលេខវាមិនដែលថេរនោះទេ។
វិសយ័ទេសចរណ៏
ខេត្តកែបជាខេត្ត ដែលអំណោផលដល់វិសយ័ទេសចរណ៏ ព្រោះខេត្ត វីសាលភាពស្ថិតនៅជាប់មាត់ឆ្នេរសមុទ្រដែលមានប្រវែង២៦.៥គីឡូម៉ែត្រ មានគោះតូចធំចំនួន១៣។ ខេត្តកែបសំបូរទៅដោយធនធានធម្មជាតិរួមមាន ផ្កាថ្ម ស្មៅសមុទ្រ ត្រីសមុទ្រ អនុផលសមុទ្រ ជ្រួកទឹក ផ្សោតសមុទ្រ ត្រីដូហ្វាំង និងជីវចំរុះផ្សេងៗទៀត។មានឆ្នេរខ្សាច់ដែលមានជំរាលរាក់ គ្មានរលកធំ គ្មានសត្វសាហាវ មានព្រៃភ្នំយ៉ាងស្រស់បំព្រងគ្រប់រដូវកាលដែលអាចទាកទាញភ្ញៀវទេសចរណ៏ចួលមកទស្សនាបានច្រើនកុះករជាពិសេសនៅថ្ងៃឈប់សំរាកនិងបុណ្យទានផ្សេងៗ។ នៅដីគោកមានភ្នំ មានសួនឧឡានជាតិ ដែលមានរុក្ខជាតិដុះចំរុះគ្នាខៀវស្រងាត់មិនថាេរដូវប្រាំងរឺវស្សាឡើយ មានខ្យល់អាកាសបរិសុទ្ធដែលបក់ពីសមុទ្រ ម្ហូបសមុទ្រស្រស់ ជាពិសេសក្ដាមសេះដែលមានរស់ជាតិឆ្ងាញ់ពិសារភ្ញៀវទេសចរណ៏ត្រូវការចាំបាច់។
វិសយ័ទេសចរណ៏
វិសយ័អប់រំនៅក្នុងស្រុកកែបមិនសូវមានសភាពមមាញឹកដូចនៅបណ្ដា រាជធានីខេត្តមួយចំនួននោះទេ ហើយចំនួនគ្រឹះស្ថានអប់រំក៏នៅមានកំរិតតួចនៅឡើយ។នៅក្នុងខេត្តនេះមានសាលាសរុបប្រមាណ៥៥សាលាដោយរាប់បញ្ចូលទាំងសាលាមត្តេយ្យ សាលាបឋមសិក្សា អនុវិឡាលយ័ផងដែរ
អាកាសធាតុ
ខេត្តកែបទទួលអាកាសធាតុត្រូពិច និង របបខ្យល់មូសុង សីតុណ្ហភាពប្រែប្រួលទូទាំងឆ្នាំ ពី២៤អង្សាសេ ទៅ២៨អង្សាសេ ឬ៣០អង្សារសេ។សីតុណ្ហភាពធ្លាក់ពីខែឧសភា ដល់ខែតុលារដូវរំហើយចាប់ពីខែវិច្ចិការ ដល់ខែ មករា ហើយពីខែគុម្ភះ ដល់ខែមេសាគឺរដូវក្ដៅ។កំពស់ភ្លៀងមធ្យមប្រែប្រួលពី ១.២០០មមទៅ១.៨៧៥មមឬ ខ្ពស់ជាងនេះបន្តិច(២.៥០០មម)សំណើមក៏មានកំរិតខ្ពស់បង្គួរ។
សត្វជ្រួកគឺជាសត្វមួយប្រភេទដែលប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរចូលចិត្តចិញ្ជឹម ហើយវាអាចផ្ដល់សារះប្រយោជន៏មកដល់មនុស្ស ដូចជា អាចយកសាច់មកធ្វើជាម្ហូប អាចយកទៅលក់ដោះស្រាយជីវភាពគ្រួសារ ងាយស្រួលចិញ្ចឹមនៅតាមតំបន់ស្រុកស្រែ។
| ដុនបូស្កូ | ||
|---|---|---|
| ព្រះនាម | ដុនបូស្កូ | |
| ព្រះនាមពេញ | លោកឪពុក យូហាណ បុស្កូ | |
| ឋានៈ | បូជាចារ្យ | |
| ប្រសូត | ថ្ងៃទី១៦ ខែសីហា ធ្នាំ១៨១៥ | |
| សុគត | ថ្ងៃទី៣១ ខែមករា ធ្នាំ១៨៨៨ | |
| បង្កើត | ក្រុមអ្នកបួសសាឡេស៊ាន | |
| គោលបំណង | អប់រំកុមានិងយុវជនក្រីក្រ | |
| រូបផ្សេងៗ | ||
ផ្ទះកំណើតរបស់ឪពុក
| ||
ដុនបូស្កូ
(កើតនៅ ថ្ងៃទី១៦ ខែសីហា ធ្នាំ១៨១៥ ហើយទទួលមរណភាព នៅថ្ងៃទី៣១ ខែមករា ធ្នាំ១៨៨៨) ជាបូជាចារ្យនៅប្រទេសអ៊ីតាលី ដែលបង្កើតក្រុមអប់រំ មានឈ្មោះ ក្រុមអ្នកបួសសាឡេស៊ាន សំរាប់អប់រំកុមារនិងយុវជនក្រីក្រ។
ពាក្យ ដុន ជាពាក្យភាសាអ៊ីតាលី ដែលបកប្រែ ឪពុក រឺ បិតា នៅប្រទេសអ៊ីតាលី កាតូលិកសាសនិក ប្រើនៅពេល គេនិយាយជាមួយ បូជាចារ្យទាំងអស់ ។ នៅភាសាខ្មែរ យើងហៅ ឪពុកបូស្កូ នៅពេលយើងនិយាយ អំពីពុកនេះ ហើយនិង ពាក្យ ដុនបូស្កូ យើងប្រើ នៅពេល យើងនិយាយ អំពី សាលាដុនបូស្កូ ។
ឈ្មោះពុកពេញ ជា យ៉ូហាន បូស្កូ និង ពាក្យ បូស្កូ ជានាមត្រគូល ។ ពុកបូស្កូមានសញ្ជាតិអ៊ីតាលី នៅទ្វីបអឺរ៉ុប ពុករស់នៅសតវត្សរ៏ទី១៩ នៃសករាជ ។ នៅធ្នាំ២០១០ មានសាលាដូនបុស្កូ នៅ១៣១ប្រទេស។Cite error: Closing </ref> missing for <ref> tag
មុន លោក ហ្រ្វាំងស៊ីស បូស្កូ រៀបការ លោកស្រី ម៉ាហ្គារីតា អក់កៀណា គាត់ជា ពោះម៉ាយ និងមានកូនពីរនាក់ៈ ក្មេងស្រីដែលស្លាប់ និងក្មេងប្រុសជាមួយគាត់ ក្មេងនោះមានឈ្មោះ អាន់តូនី បូស្កូ ។ លោក ហ្រ្វាំងស៊ីស បូស្កូ បានរៀបការជាមួយ លោកស្រី ម៉ាហ្គារីតា អក់កៀណា និងមានកូនពីរនាក់ទៀតៈ យ៉ូសែប បូស្កូ (១៨១៣ - ១៨៦២) និង យ៉ូហាន បូស្កូ ជា លោកឪពុកបូស្កូ នៅពេលពេញវ័យ។ ពួកគេរស់ជាមួយគ្នានឹង ម្តាយរបស់ លោកហ្រ្វាំងស៊ីស បូស្កូ ដែលមានអាយុ ៧២ ឆ្នាំ។
គ្រួសារបុស្កូនេះ ធើ្វការសំរាប់ គ្រសារ បីយីអូនេ ដេលជា អ្នកមាន ។ នៅថ្ងៃទី១១ ខែឧសភា ធ្នាំ១៨១៧ លោក ខ្វ្រាណស៊ីស បុស្កូ ស្លាប់ ពីព្រោះ គាត់យក រោគសួត ។ នៅពេលឧពុក ខ្វ្រាណស៊ីសស្លាប់ កុមាយូហាន មានតែអាយុ២ធ្នាំ។ លោកស្រី ម៉ាការីតា អូគីអេណា ដូចមេម៉ាយហើយ ត្រូវមើលកូនប្រុស៣នាក់។
=== លោកស្រី ម៉ាការីតា អូគីអេណា ជាម្ដាយ យូហាន បុស្កូ === នៅពេលឧពុកស្លាប់ ម្ដាយជា អ្នកអប់រំទីមួយ របស់យូហាន និងបងៗរបស់គាត់ ។ ម្ដាយ ម៉ាការីតា ជាអ្នកដែលមានប្រាជ្ញា និង សេចក្ដីក្លាហានផង ។ នៅពាលនោះ កងទ័ពបារាំងរបស់ ណាប៉ូឡេអុងទីមួយ ចង់បានកាន់ ខេត្តជើងភ្នំ សំរាបប្រទេសបារាំង ដូច្នេះ ទាហានបារាំង ឲ្យរងទុក្ខសំរាប អ្នកស្រែនៅខេត្តជើងភ្នំ។
នៅស្រែនោះ មានការអត់បាយ់ និងគ្មានការធ្វើ ដូច្នេះ មេម៉ាយ មានទុក្ខព្រួយណាស់ ដូច ម្ដាយម៉ាការីតា ។ នាងត្រូវមើល យុវជនអាណតូនី ដែលជាកូនរបស់ប្រពន្ទទីមួយ របស់ លោក ខ្វ្រាណស៊ីស បុស្កូ ។ ក្មេងនោះជាកំព្រា ប៉ុន្តែ ម៉ាការីតាយកវាដូចកូនរបស់ខ្លួន។
នៅផ្ទះម្ដាយម៉ាការីតា អត់មានពេល សម្រាប់ខ្ជិលទេ! ម្ដាយទាំងកូន ធ្វើការណាស់សម្រាប់រួចជីវិត! ហើយ អធិដ្ឋាន ជាអី្វសំខាន់ សំរាប់ព្រះជាម្ចាស់មានសេចក្ដីអាណិត របស់មេម៉ាយមួយនាក់ និងក្មេងប្រុសបីនាក់របស់នាង ។ រាល់ថ្ងៃអាទិត្យ ម្ដាយនិងកូន ទៅអភិបូជា សម្រាប់ការថ្លែងអំណរព្រះគុណព្រះជាម្ចាស់ ។ នៅផ្ទះនោះ គេគោរព ព្រះនាងម៉ារី ជាមាដារបស់ ព្រះយេស៊ូ ។ ម្ដាយម៉ាការីតា អប់រំកូនប្រុសល្អណាស! កូនត្រូវគោរពមនុស្សទាំងអស់ ត្រូវនិយាយអី្វល្អៗ ត្រួវអធិដ្នានបីគ្រាក្នុងមួយថ្ងៃ អត់បាននិយាយជាមួយ បុគ្គលដែល កូនអត់ស្គាល អត់បាននិយាយ ភាពបាទផ្សា និងត្រូវគោរព មនុស្សស្រី ។