ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:Sothea sc

ភ្នំពេញ
រាជធានី
រាជធានីភ្នំពេញ
ជើងមេឃនៃភ្នំពេញ
ត្រា
រហស្សនាម: គុជអាស៊ី (មុន-ទសវត្ស១៩៦០) ទីក្រុងមានមន្តស្នេហ៍
ភ្នំពេញ ទីតាំងនៅកម្ពុជា
កូអរដោនេ: 11°33′N 104°55′E
ប្រទេស	កម្ពុជា
បានកកើត	១៣៧២
បានក្លាយជារាជធានី	១៨៦៥
បំណែងចែករង	១២ ខណ្ឌ
រដ្ឋាភិបាល
• ប្រភេទ	ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី
• អភិបាលរាជធានី	ប៉ា-សុជាតិវង្ស (គបក)
• អភិបាលរងរាជធានី	ថាន់-ស៊ីណា ម៉ប់-សារិន សេង-តុង
ផ្ទៃក្រឡា
• សរុប	៦៧៨.៤៦ គម2 (២៦១.៩៥ ម៉ាយ ការ)
ចំណាត់ថ្នាក់ផ្ទៃក្រឡា	ជាប់លេខ២៣
រយៈកំពស់	១១.៨៩ m (៣៩.០១ ft)
ប្រជាជន (២០១២)
• សរុប	២៣០១៧២៥
• ចំណាត់ថ្នាក់	លេខ១
• សន្ទភាព	៣៤០០/km2 (៨៨០០/sq mi)
• ចំណាត់ថ្នាក់សន្ទភាព	លេខ១
ប្រជានាម	អ្នកភ្នំពេញ
ល.អ.ម.
• ល.អ.ម.	០,៩៣៦ (ខ្ពស់ខ្លាំង)
ល្វែងម៉ោង	កម្ពុជា (ម.ស.ស.+៧)
ក្រមផ្ទៃដាល	+៨៨៥ (០២៣)
គេហទំព័រ	ស្ថានីយ៍បណ្ដាញភ្នំពេញ

ភ្នំពេញ (អានថា:ភ្នុមពិញ, ឡាតាំង: Phnom Penh) ​ជារាជធានី និងទីក្រុងធំបំផុតនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ តាំងនៅលើច្រាំងនៃទន្លេមេគង្គ ភ្នំពេញធ្លាប់ជាទីរួមជាតិចាប់តាំងពីសម័យអាណានិគមកិច្ចបារាំងនៅកម្ពុជាមកម៉្លេះ និង​ជាបេះដូងនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ហើយក៏ជាកន្លែងដែលមានមនុស្សរស់នៅច្រើនជាងគេក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ លើសពីនេះទៅទៀតភ្នំពេញបានធំធាត់លូតលាស់ឡើងក្លាយជាមជ្ឈមណ្ឌលយ៉ាងសកម្មខាងសេដ្ឋកិច្ច និងឧស្សាហកម្មរបស់ជាតិ ដូចគ្នាដែរ ក៏ជាមជ្ឈមណ្ឌលសន្តិសុខ នយោបាយ កេរដំណែលវប្បធម៌ ការទូតនៃប្រទេសកម្ពុជា ហើយក៏ជាកន្លែងសំរាប់ប្រកួតប្រជែងខាងទីផ្សារ ពាណិជ្ជកម្ម សេដ្ឋកិច្ច ទំនាក់ទំនងការបរទេស នយោបាយ ការអភិវឌ្ឍ និង ជាកន្លែងដែលបន្សល់ទុក​នូវសំណង់ចាស់ៗ​ជាច្រើន ផងដែរដូចជា ព្រះបរមរាជវាំង វត្តភ្នំ និង អគារផ្សេងៗទៀតជាដើម។ល។ សព្វថ្ងៃនេះភ្នំពេញបានប្តូររូបរាងថ្មីទាំង​ការអភិវឌ្ឍ និង សេដ្ឋកិច្ច ហេដ្ឋារចនាសម្ពន្ធ ផ្លូវថ្នល់ និង សំណង់ជាដើម។ លើសពីនេះទៅទៀតភ្នំពេញក៏បានក្លាយទៅជាទីក្រុងមួយ ដែលមានការប្រកួតប្រជែងផ្នែកទីផ្សារ និង​សេដ្ឋកិច្ច​ ជាមួយនិងទីក្រុងធំៗនានាទៀតនៅលើសកលលោក។

ពេលមួយនោះធ្លាប់បានគេស្គាល់ថាជា គុជអាស៊ី ដែលត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាទីក្រុងមួយក្នុងចំណោមទីក្រុងមានមន្តស្នេហាបំផុតដែលសាងដោយបារាំងនៅឥណ្ឌូចិន នៅក្នុងទសវត្សឆ្នាំ១៩២០។ ភ្នំពេញ រួមជាមួយសៀមរាប និង ព្រះសីហនុ គឺជាគោលដៅទេសចរណ៍ពិភពលោក និង ទេសចរណ៍ក្នុងស្រុកគួរឱ្យកត់សំគាល់សំរាប់ប្រទេសកម្ពុជា។ ដោយបានស្ថាបនាហើយនៅឆ្នាំ១៤៣៤ ទីក្រុងនេះត្រូវបានគេកត់សំគាល់ឃើញតាមរយៈស្ថាបត្យកម្ម និងការទាក់ទាញខាងសោភ័ណភាព និង ប្រវត្តិសាស្ត្រនានា។ មានអគារសម័យអាណានិគមបារាំងសេសសល់នៅរាយប៉ាយតាមបណ្ដាដងមហាវិថីធំៗ។

ដោយស្ថិតនៅលើច្រាំងនៃទន្លេសាប មេគង្គ និង ទន្លេបាសាក់ ផ្ទៃនៃទីក្រុងមេភ្នំពេញគឺជាផ្ទះសំបែងនៃប្រជាជនកម្ពុជា ប្រហែល ២,២ លាននាក់ ក្នុងចំណោមប្រជាជន ១៤,៨ លាននាក់ ចំនួននេះបានកើនឡើងចាប់ពីប្រហែល ១,៩ លាននាក់នៅឆ្នាំ ២០០៨ មកម៉្លេះ។ ទីក្រុងនេះគឺជាទីក្រុងស្ដុកស្ដម្ភ និង សំបូរប្រជាជនបំផុតនៅកម្ពុជា និង ក៏ជាមជ្ឈមណ្ឌលនយោបាយរបស់ប្រទេសផងដែរ។

និរុត្តិសាស្ត្រ

ភ្នំពេញយកតាមឈ្មោះវត្តភ្នំ។ រឿងនិទានថានៅឆ្នាំ ១៣៧២ ឧបាសិកាចាស់ម្នាក់ ឈ្មោះដូនពេញបានទៅដល់មាត់ទឹកនៃទន្លេមេគង្គ ហើយបានឃើញដើមគគីរងាប់កំពុងអណ្ដែតចុះតាមខ្សែទឹក។ នៅខាងក្នុងប្រហោងនៃដើមគគរីនោះមានរូបចំលាក់សំរិទ្ធិបួន និង បដិមាព្រះពុទ្ធធ្វើពីថ្មមួយ។

ដូនពេញបាននាំរូបដិមាទាំងនោះឡើងលើគោក ហើយបាននាំប្រជាជនដើម្បីពូនដីនៅភាគអាគ្នេយ៍នៃផ្ទះរបស់គាត់។ ក្រោយមកគាត់ក៏បានយកដើមគគីរនោះទៅសាងជាព្រះវិហារនៅលើភ្នំនោះដើម្បីតំកល់ព្រះបដិមាព្រះពុទ្ធរូបទាំងប្រាំអង្គនោះ ហើយក្រោយមកវត្តនោះក៏ដាក់ឈ្មោះតាមគាត់ថា វត្តភ្នំដូនពេញ ដែលបច្ចុប្បន្នកាលនេះគេស្គាល់ថាវត្តភ្នំៗនេះឯង ដែលជាកូនភ្នំតូចមួយដែលមានកំពស់ 27 ម៉ែត្រs (89 ft)។ ក្រោយមកស្ដេចពញាយ៉ាត ដោយទ្រង់ទតឃើញនូវសេចក្ដីជ្រះថ្លារបស់ដូនពេញចំពោះព្រះពុទ្ធសាសនាដូច្នេះហើយ ទើបទ្រង់ក៏បានតាំងឈ្មោះខេត្តនេះសាជាថ្មីថា ភ្នំពេញ ដែលមុនទីត្រង់ភ្នំពេញសព្វថ្ងៃនេះ គេហៅថា ខេត្តកោះឫស្សីកែវ ដែលបច្ចុប្បន្នមានខណ្ឌមួយឈ្មោះថា ខណ្ឌឫស្សីកែវ និង ខណ្ឌមួយទៀតឈ្មោះថា ខណ្ឌដូនពេញ ដែលដូនពេញនេះយកតាមឈ្មោះរបស់ដូនពេញ។

តែបើគិតតាមភូមិសាស្ត្រ និងឈ្មោះគួរតែគេយកឈ្មោះតាមការចាក់ដីបំពេញបង្កើតជាភ្នំព្រោះវាជាភ្នំដី ដូច្នេះប្រហែលជាដំបូងឈ្មោះ ភ្នំបំពេញ រួចក្លាយជា ភ្នំពេញ។