Jump to content

ប្រជាសាស្ត្រនៃកម្ពុជា

ពីវិគីភីឌា

អត្ថបទនេះ​និយាយអំពីមនុស្សនៅប្រទេសកម្ពុជា មានដូចជាចំនួន​ប្រជាជន ជាតិពន្ធុ កំរិតនៃការសិក្សា សុខភាពរបស់ប្រជាជន សេដ្ឋកិច្ច សាសនានិង បញ្ហាផ្សេងៗដែលជាប់ទាក់ទង​និងប្រជាពលរដ្ឋ។

ប្រជាជន

នៅចន្លោះឆ្នាំ១៨៧៤និង​១៩២១​ ប្រជាជនកម្ពុជាមានការកើនឡើងចន្លោះពី​946,000 ទៅ 2.4មីលាន។នៅឆ្នាំ១៩៥០ ប្រជាជន​មានការកើនឡើងពី3,710,107 នាក់ទៅ​ 4,073,967នាក់ និង​នៅឆ្នាំ១៩៦២ វាមានការកើន​ឡើងដល់ 5.7 មីលាន។​ ចាប់ពីឆ្នាំ១៩៦០ទៅឆ្នាំ១៩៧៥ ប្រជាជនកម្ពុជាមានការកើនឡើង 2.2 % ក្នុងមួយឆ្នាំគឺជាកំនើនដ៏តូចបំផុតនៅអេស៊ានខាងត្បូង។នៅឆ្នាំ១៩៧៥ពេលដែលខ្មែរក្រហមកាន់អំនាចប្រជាជនមាន​ប្រមាណ7.3 មីលាន។​នៅក្នុងការសរុបនេះរបាយការណ៍ដែលបានកត់ចំនូនមនុស្សស្លាប់នៅឆ្នាំ១៩៧៥ដល់ឆ្នា១៩៧៨​មានចំនួនមនុស្សស្លាប់ចំនួន១ទៅ២មីលាននាក់។​នៅឆ្នាំ១៩៨១ PRK បានប្រមួលនៅចំនួន​ពិតប្រាកដគឺមានចំនួន 6.7 មីលាន​ ទោះបីជា​ចំនួនប្រជាជនមាន 6.3​ មីលាន ទៅ 6.4​ មីលានជាចំនួនប្រហែលមិនពិតក៏ដោយ។ ជាមធ្យមចំនួនប្រជាជនប្រចាំឆ្នាំគឺមានការកើនឡើងនៅឆ្នាំ​១៩៧៨​ដល់១៩៨៥​គឺមានចំនួន២.៣%(មើលតារាងបន្ថែមA)។ នៅឆ្នាំ១៩៥៩មានប្រជាជន៤៥%ដែលមានអាយុក្រោម១៥ឆ្នាំ។​នៅឆ្នាំ១៩៦២ មានការកើនឡើងតិចតួចគឺមានតែ៤៦%។​នៅឆ្នាំ១៩៦២មានប្រជាជន​ប្រមាណ៥២%ដែលមានអាយុចាប់ពី ១៥ឆ្នាំទៅ៦៤ឆ្នាំ និង​មានចំនួន២%ដែលមានអាយុ ច្រើនជាង៦៥ឆ្នាំ​​។ ចំនួនភាគរយនៃបុរស និង ស្រី្តនៅក្នុងក្រុមចំនួនបីគឺប្រហាក់ប្រហែលគ្នា។

របាយប្រជាជននិងអាយុរបស់​ UN[១]

ក្រាបពីរ៉ាមីតរបស់ប្រជាជនកម្ពុជានៅឆ្នាំ២០០៥
ចំនួនប្រជាជនសរុប អាយុចាប់ពី​ 0-14 (%) អាយុចាប់ពី 15-64 (%) អាយុចាប់ពី​ 65+ (%)
1950 4 346 42.2 55.1 2.7
1955 4 840 42.3 55.0 2.7
1960 5 433 42.5 54.8 2.7
1965 6 141 42.8 54.4 2.7
1970 6 938 43.2 54.0 2.8
1975 7 098 42.3 54.9 2.8
1980 6 506 39.0 58.1 2.9
1985 7 920 42.1 55.0 2.9
1990 9 532 43.8 53.4 2.8
1995 11 169 47.5 49.7 2.8
2000 12 447 41.6 55.4 3.00
2005 13 358 36.4 60.3 3.3
2010 14 138 31.9 64.3 3.8

ស្ថិតិនៃជីវិត

ការវាយតំលៃរបស់UN [១]

{ | class="wikitable" |- ! width="80pt"|ឆ្នាំ ! width="80pt"|កំនើតក្នុងមួយឆ្នាំ ! width="80pt"|ស្លាប់ក្នុងមួយឆ្នាំ ! width="80pt"|បំលាស់ប្ដូរក្នុងមួយឆ្នាំ ! width="80pt"|កំនើតវេទនា ! width="80pt"|កើតហើយស្លាប់ ! width="80pt"|មានការផ្លាស់ប្តូរ ! width="80pt"|ចំនួនអ្នកធម្មតា ! width="80pt"|ចំនួនក្មេងស្លាប់ |- | 1950-1955 | align="right" | 208 000 | align="right" | 109 000 | align="right" | 99 000 | align="right" | 45.4 | align="right" | 23.8 | align="right" | 21.6 | align="right" | 6.29 | align="right" | 165.1 |- | 1955-1960 | align="right" | 232 000 | align="right" | 113 000 | align="right" | 119 000 | align="right" | 45.2 | align="right" | 22.1 | align="right" | 23.1 | align="right" | 6.29 | align="right" | 152.0 |- | 1960-1965 | align="right" | 260 000 | align="right" | 118 000 | align="right" | 142 000 | align="right" | 44.9 | align="right" | 20.4 | align="right" | 24.5 | align="right" | 6.29 | align="right" | 139.5 |- | 1965-1970 | align="right" | 287 000 | align="right" | 127 000 | align="right" | 160 000 | align="right" | 43.9 | align="right" | 19.4 | align="right" | 24.5 | align="right" | 6.22 | align="right" | 130.0 |- | 1970-1975 | align="right" | 280 000 | align="right" | 158 000 | align="right" | 122 000 | align="right" | 39.9 | align="right" | 22.5 | align="right" | 17.4 | align="right" | 5.54 | align="right" | 180.9 |- | 1975-1980 | align="right" | 227 000 | align="right" | 272 000 | align="right" | - 45 000 | align="right" | 33.4 | align="right" | 40.0 | align="right" | -6.6 | align="right" | 4.70 | align="right" | 263.2 |- | 1980-1985 | align="right" | 410 000 | align="right" | 127 000 | align="right" | 283 000 | align="right" | 56.9 | align="right" | 17.7 | align="right" | 39.2 | align="right" | 7.00 | align="right" | 134.0 |- | 1985-1990 | align="right" | 407 000 | align="right" | 115 000 | align="right" | 292 000 | align="right" | 46.7 | align="right" | 13.2 | align="right" | 33.5 | align="right" | 6.00 | align="right" | 97.9 |- | 1990-1995 | align="right" | 417 000 | align="right" | 121 000 | align="right" | 296 000 | align="right" | 40.3 | align="right" | 11.3 | align="right" | 29.0 | align="right" | 5.44 | align="right" | 90.0 |- | 1995-2000 | align="right" | 358 000 | align="right" | 121 000 | align="right" | 237 000 | align="right" | 30.3 | align="right" | 10.2 | align="right" | 20.1 | align="right" | 4.32 | align="right" | 83.3 |- | 2000-2005 | align="right" | 323 000 | align="right" | 117 000 | align="right" | 206 000 | align="right" | 25.1 | align="right" | 9.1 | align="right" | 16.0 | align="right" | 3.41 | align="right" | 72.9 |- | 2005-2010 | align="right" | 321 000 | align="right" | 113 000 | align="right" | 207 000 | align="right" | 23.3 | align="right" | 8.3 | align="right" | 15.0 | align="right" | 2.80 | align="right" | 62.4 |- }

កំនើតដែលល្អ

យោងទៅតាមការសិក្សា​និង​ការស្រង់សុខភាព[២] ក្មេងដែលកើតមកមានកំនើតល្អនៅកម្ពុជាគឺមាន៣.០ជាស្រ្តីនៅឆ្នាំ២០១០។​នៅឆ្នាំ២០០០​មានក្មេងចំនួន៤.០ និងនៅឆ្នាំ២០០៥មាន៣.៤។​នៅទីក្រុងស្រី្តមានជាមធ្យម២.២បើធៀបទៅនិង៣.៣នៃក្មេងស្រីនៅតំបន់ជនបទ។​អត្រាកំនើតមកល្អមានកំរិតខ្ពស់គឺនៅខេត្តមណ្ឌលគិរី រតនគិរី ក្រចេះ ជាកន្លែងដែលមានស្រ្តីជាមធ្យម៤.៥​ ​ហើយតិចជាងនេះ​គឺនៅទីក្រុងភ្នំពេញដែលមានក្មេងស្រីជាមធ្យម​២.០។ យោងទៅតាមការយកព៌តមាននេះស្រ្តីនៅកម្ពុជាមានកូនជាមធ្យម៣នាក់។​ឃើញថាគ្រួរសានៅតាមតំបន់ជនបទ មានកំនើនច្រើនជាងនៅតំបន់ទីក្រុង​(៣.២ធៀបនិង២.៩)​​ហើយនៅទីក្រុងមានការសិក្សាច្រើនជាងនៅតំបន់ជនបទដោយសាគ្មានសាលារៀន(២.៨ធៀប៣.៥)។

កុមារ និងមូរណភាព

អត្រមរណក្មេង​នៅកម្ពុជាមានការថយចុះ[២] ។ ថ្មីៗនេះអត្រាមរណមានត្រឹមតែ៤៥នាក់ក្នុងចំនោម១០០០នាក់សំរាប់ប្រាំឆ្នាំបើធៀបនិងការស្រាវជ្រាវនៅឆ្នាំ២០០៥មានចំនួន៦៦នាក់​និង​៩៥​នាក់នៅឆ្នាំ​២០០០។​អត្រាមរណនៅក្រោមអាយុ៥ឆ្នាំ​គឺមានការថយចុះ​ នៅឆ្នាំ២០០០​​មានចំនួន១២៤នាក់ ក្នុងចំនោម១០០០នាក់ និង​នៅឆ្នាំ២០០៥មាន៨៣នាក់ និងនៅឆ្នាំ​២០១០គឺមានត្រឹមតែ៥៤នាក់ប៉ុន្នោះ។ អត្រាស្លាប់បានថយចុះដោយសារតែម្ដាយមានការយល់ដឹងពីសុខភាព។​​ក្មេងដែលស្លាប់មានដូចជា កូនដែលម្ដាយមិនបានរៀនចប់អនុវិទ្យាល័យឬ​លើសនេះទៀត។​​ការអប់រំសុខភាពគឺពិតជាមានភាពខ្លាំងខ្លាមែន។​​មាន​មនុស្សស្លាប់៧៧នាក់ក្នុង​១០០០នាក់​ដែលជាក្មេងដែលក្រីក្របំផុត គ្មានផ្ទះសំបែង និង ២៣នាក់ក្នុងចំនោម១០០០នាក់ដែលជាកូនអ្នកមាន។ អត្រាមរណនៅជនបទមានច្រើនជាងនៅតំបន់ជនបទ។​មានដូចជា​ មាន៦៤នាក់ ស្លាប់ក្នុងចំនោម ១០០០នាក់នៅតំបន់ជនបទ និងនៅទីក្រុងមានចំនួន២២នាក់។​​​​អត្រាមរណអាចមកពីអវិកលកម្ម​ នៅតាមខេត្ត ។​អត្រាមរណមានពី១៣នាក់នៅភ្នំពេញ ៧៨នាក់នៅកំពុងឆ្នាំង និង​ខេត្តស្វាយរៀង​ក្នុងចំនោមមនុស្ស១០០០នាក់។

អាយុកាលជាមធ្យម

នៅឆ្នាំ១៩៥៩​អាយុកាលជាមធ្យមគឺ៤៤.២ឆ្នាំសំរាប់​បុរស និង​៤៣.៣ឆ្នាំសំរាប់ស្រ្តី។ នៅឆ្នាំ១៩៧០ អាយុកាលជាមធ្យម​មានការកើនឡើង២.៥ឆ្នាំ។​ឃើញថាស្រ្តីមានអាយុច្រើនជាងបុរសក្រោយពីបាន​យល់ដឹងពីសុខភាពនិង​ដឹងពីភាពជាម្ដាយ។

ជាតិពន្ធជាក្រុម

ខ្មែរ ៩០%​ វៀតណាម​៥% ចិន​ ១% និងប្រទេសផ្សេងៗទៀត៤%[៣]។

  1. ↑ ១,០ ១,១ Population Division of the Department of Economic and Social Affairs of the United Nations Secretariat, World Population Prospects: The 2010 Revision
  2. ↑ ២,០ ២,១ National Institute of Statistics CAMBODIA DEMOGRAPHIC AND HEALTH SURVEY 2010
  3. ↑ CIA factbook
បានពី "https://km.wikipedia.org/w/index.php?title=ប្រជាសាស្ត្រនៃកម្ពុជា&oldid=100971"