International Music Score Library Project исемле битнең чыганагын карау

{{Сайт}}

'''International Music Score Library Project,''' шулай ук '''IMSLP, Petrucci музыка китапханәсе''' ({{Lang-tt|Халыкара музыкаль язмалар китапханәсе проекты}})  — халыкара музыка язмалары виртуаль китапханәсен булдыру максалы белән төзелгән проект. 2006 елның 16 февралендә эшли башлый, бүгенге көндә 495,000 дән артык данә музыка язмалары һәм 18000 дән артык композиторның 152,000гә якын әсәре һәм 59,000 дан артык аудиоязма тәшкил итә.<ref>{{Cite web|url=https://imslp.org/wiki/IMSLP:News#News_Archive|title=IMSLP:News - IMSLP: Free Sheet Music PDF Download}}</ref> [[Wiki|Вики]] принципка нигезләнгән, [[:en:MediaWiki|MediaWiki]] кушымталарын куллана, 2018 елның 10 июленнән iOS кушымтасы белән һәм 2019 елның 28 мартыннан [[Android]] кушымтасы белән тәэмин ителә.<ref>{{Cite web|url=https://apps.apple.com/app/imslp/id1373671782|title=IMSLP on the App Store}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://play.google.com/store/apps/details?id=com.imslp.app|title=IMSLP Browser - Apps on Google Play}}</ref> 2010 елның 6 июненнән IMSLP лицензияле аудиоязмаларны үз эченә кертә башлый. 

== Тарих ==

=== Тасвирлама ===
Сайт 2006 елның 16 февралендә гамәлгә куела. Китапханә авторлык хокукыннан азат булган [[Сканер|сканерланган]] иске музыкаль язмалардан гыйбарәт. Шулай да ул заманча композиторларның шәхси иҗатын Creative Commons лицензиясе астында бүлешү мәйданы буларак та хезмәт итә. IMSLP-ның төп проектларының берсе [[Иоһанн Себастьян Бах|Иоганн Себастьян Бах]] иҗатына багышланган [[:en:Bach_Gesellschaft|Bach-Gesellschaft Ausgabe]] (Бах җәмгыяте) тупланмаларын төркемләү һәм бүлешү - 2008 елның 3 ноябрендә тормышка ашырыла. [[Иоһанн Себастьян Бах|И.С. Бах]] әсәрләреннән тыш, китапханә [[Людвиг ван Бетховен]], [[Yohannes Brams|Йоханнес Брамс]], [[Фредерик Шопен]], [[Yozef Haydn|Йозеф Гайдн]], Арканжело Корелли, [[Клод Дебюсси|Клод Дебюси]], Винсент д'Энди, Пол Дюка, Габриэль Форе, [[Georg Fridrix Händel|Георг Фридрих Гендель]], [[Covanni Palestrina|Джованни Палестрина]], Морис Равель, Эрик Сати, [[Frants Şubert|Франц Шуберт]], [[Robert Şuman|Роберт Шуман]], Александр Скрябин һәм Ян Сибелиус барлык әсәр тупланмасын үз эченә ала.[[Вольфганг Амадей Моцарт]], Франц Лист һәм кайбер башка композиторларның әсәрләре әле тулысынча йөкләнеп бетерелмәгән.     

Китапханә төрле тарихи кыйммәтле язмаларга ия булудан, IMSLP музыка белеме энциклопедиясе вазифасын да башкара. Күп язмаларда тарихи төгәл даталар һәм авторлар, башкаручалар исемнәре билгеләнгән, шуңа күрә Petrucci китапханәсе авторитетлы мәгълүмәт чыганагы булып тора. 

IMSLP Массачусэтс технология университеты  тарафыннан тикшерү коралы буларак тәкъдим ителә.<ref>{{Cite web|url=http://news-libraries.mit.edu/blog/archives/354|title=Wiki of public domain classical scores|accessdate=2007-11-06|author=Moore, Christie|date=2007-01-05|work=MIT Library News|archiveurl=https://web.archive.org/web/20071111193507/http://news-libraries.mit.edu/blog/archives/354|archivedate=2007-11-11}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://libguides.mit.edu/content.php?pid=12401&sid=104163|title=Research Guides: Music|accessdate=2008-09-04|work=MIT Libraries|archivedate=2008-12-22|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081222045030/http://libguides.mit.edu/content.php?pid=12401&sid=104163}}</ref> Китапханә сайты мөһим чыганак буларак Сибли музыка китапханәсе <ref>{{Cite web|url=http://www.esm.rochester.edu/sibley/?page=request|title=Request Public Domain Scores|accessdate=2009-02-01|work=Sibley Music Library|archivedate=2020-07-03|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200703075214/https://www.esm.rochester.edu/sibley/?page=request}}</ref> һәм [[Stenford universitetı|Стенфорд]],<ref>{{Cite web|url=http://www-sul.stanford.edu/depts/music/research_help/outsidelinks.html#sheet|title=Outside links of interest|accessdate=2008-09-04|work=Stanford University, Libraries and Academic Information Resources}}</ref> Калифорния, <ref>{{Cite web|url=http://www.library.ucla.edu/libraries/music/12291.cfm|title=UCLA Library / Music Library / Music Scores and Sheet Music Online|accessdate=2009-01-28|work=University of California Music Library|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080725051517/http://www2.library.ucla.edu/libraries/Music/12291.cfm|archivedate=2008-07-25}}</ref> [[Braun universitetı|Браун]], <ref>{{Cite web|url=http://dl.lib.brown.edu/gateway/program.php?programid=45&task=internet#32|title=Selected internet resources for music|accessdate=2008-09-04|author=Quist, Ned|work=Brown University Library|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081026103105/http://dl.lib.brown.edu/gateway/program.php?programid=45&task=internet#32|archivedate=2008-10-26}}</ref> [[Pensilvaniä universitetı|Пенсильвания Университетлары]], <ref>{{Cite web|url=http://onlinebooks.library.upenn.edu/archives.html#music|title=The Online Books Page: Archives and Indexes|accessdate=2009-01-28|work=Penn Libraries}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://dl.lib.brown.edu/gateway/program.php?programid=45&task=internet#32|title=Selected internet resources for music|accessdate=2008-09-04|author=Quist, Ned|work=Brown University Library|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081026103105/http://dl.lib.brown.edu/gateway/program.php?programid=45&task=internet#32|archivedate=2008-10-26}}</ref> тарафыннан да тәкъдим ителә. <ref>{{Cite web|url=http://onlinebooks.library.upenn.edu/archives.html#music|title=The Online Books Page: Archives and Indexes|accessdate=2009-01-28|work=Penn Libraries}}</ref>Күп башка илләр университетлары, шул исәптән [[Оксфорд университеты|Оксфорд]], <ref>{{Cite web|url=http://www.ouls.ox.ac.uk/music/eresources/links|title=Useful Links – Music Faculty Library|accessdate=2009-02-12|work=Music Faculty Library|archiveurl=https://archive.is/20121223024120/http://www.ouls.ox.ac.uk/music/eresources/links|archivedate=2012-12-23}}</ref> [[Kembric universitetı|Кембридж университетлары]]<ref>{{Cite web|url=http://www.mus.cam.ac.uk/external/pendlebury/wwwresources.html|title=Faculty of Music: Pendlebury Library – Online Resources|accessdate=2009-02-12|work=Pendlebury Library of Music|archiveurl=https://web.archive.org/web/20010303190956/http://www.mus.cam.ac.uk/external/pendlebury/wwwresources.html|archivedate=2001-03-03}}</ref>, китапханәләре тарафыннан да куллануга киңәш ителә.<ref>{{Cite web|url=http://www.bris.ac.uk/is/library/subjects/music/internetlinks/|title=Bristol University / Information Services / Internet links|accessdate=2009-02-12|work=Bristol University Library|archivedate=2011-06-07|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110607210141/http://www.bris.ac.uk/is/library/subjects/music/internetlinks/}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.lib.ed.ac.uk/resbysub/music_dbs.shtml|title=Edinburgh University Library: Resources By Subject: Music Databases, E-Journals, Search Tools & Websites|accessdate=2009-02-12|work=Edinburgh University Library}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.vca.unimelb.edu.au/Content.aspx?topicID=581|title=VCA / LENTON PARR LIBRARY / Music / Websites|accessdate=2009-02-12|work=Lenton Parr Library|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100510194522/http://www.vca.unimelb.edu.au/Content.aspx?topicID=581|archivedate=May 10, 2010}}</ref> 2019 елда, IMSLP һәм [[:en:TwoSetViolin|TwoSetViolin]] ширкатьләре берлектә товарлар сызыгын чыгара. 

=== Логотип ===
[[Файл:IMSLP_logo_(2007-2015).png|мини| IMSLP логотибы (2007–2015) ]]
[[Файл:IMSLP_main_page_2016.png|мини|300x300пкс| Petrucci музыка китапханәсенең логотибында 2007–2015 елларда кулланылган күрсәтелгән зәңгәр хәреф беренче басылган музыка китабы, ягъни 1501 елда Оттавиано Петруччи тарафыннан бастырылган [[:en:Harmonice_Musices_Odhecaton|Harmonice Musices Odhecaton]]'нан гыйбарәт.<ref name="imslp.org">{{Cite web|title=IMSLP:About – IMSLP/Petrucci Music Library: Free Public Domain Sheet Music|url=http://imslp.org/wiki/IMSLP:About}}</ref> ]]
2007–2015 елларда IMSLP / Petrucci музыка китапханәсе музыкаль язмага нигезләнгән логотип куллана. Музыкаль язма сурәте беренче басылган музыка китабының - [[:en:Harmonice_Musices_Odhecaton|Harmonice Musices Odhecaton]] - албитеннән алына. Ул Италиянең [[Венеция]] шәһәрендә 1501 елда Оттавиано Петруччи тарафыннан исемдәш китапханәдә бастырыла. <ref name="imslp.org">{{Cite web|title=IMSLP:About – IMSLP/Petrucci Music Library: Free Public Domain Sheet Music|url=http://imslp.org/wiki/IMSLP:About}}</ref>     

2016 елда, IMSLP логотибын чиста ''IMSLP'' һәм ''Petrucci'' ''музыка китапханәсе'' дигән сүз билгесенә үзгәртә. 

=== Бүләкләр ===
2009 елда IMSLP музыкасы өчен MERLOT Classics премиясенә лаек була. <ref>{{Cite web|url=http://taste.merlot.org/MERLOTAwards/2009awards.html|title=MERLOT Awards: Exemplary Learning Materials|accessdate=2009-08-25|year=2009|work=MERLOT|archivedate=2010-07-15|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100715192012/http://taste.merlot.org/MERLOTAwards/2009awards.html}}</ref> PC журналы тарафыннан ул 2009 елның "ачыкланмаган" номинациясендә 100 иң яхшы веб-сайтының берсе дип танала. <ref>{{Cite web|url=https://www.pcmag.com/article2/0,2817,2350565,00.asp|title=The Top 100 Web Sites of 2009 – Undiscovered: Info – Reviews by PC Magazine|accessdate=2009-08-25|work=PC Magazine|archivedate=2018-06-25|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180625213447/https://www.pcmag.com/article2/0,2817,2350565,00.asp}}</ref> 2018 елда Эдуард Гу, камер музыкасын яңа дәрәҗәгә чыгару уңаеннан Камера музыка башкаручылары фонды тарафыннан Хелен Райс премиясе белән бүләкләнә. <ref>{{Cite web|title=Associated Chamber Music Players (ACMP) Honored Edward Guo, Founder of the International Music Score Library Project (IMSLP)|url=http://aaartsalliance.org/events/associated-chamber-music-players-acmp-honored-edward-guo-founder|accessdate=28 May 2019|archivedate=2019-05-28|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190528043539/http://aaartsalliance.org/events/associated-chamber-music-players-acmp-honored-edward-guo-founder}}</ref> 

== Искәрмәләр ==
{{Reflist}}

== Тышкы сылтамалар ==

* [http://www.leonardolibrary.org Проект Леонардо порталы] 
{{Тышкы сылтамалар}}
[[Төркем:Музыка китапханәләре]]