Tazama chanzo cha Nairobi

{{Infobox mji
|jina_rasmi = Nairobi
|picha_ya_bendera = Flag of Nairobi.svg
|ukubwa_ya_bendera = 100px
|picha_ya_nembo = Coat of Arms of Nairobi.svg
|ukubwa_ya_nembo = 100px
|picha_ya_mandhari = {{multiple image
 | border = infobox
 | total_width = 250
 | perrow = 1/2/2/2/1
 | caption_align = center
 | image1 = Nairobi City skyline.jpg
 | caption1 = Skyline of Nairobi
 | image2 = KICC-.JPG
 | caption2 = [[Kenyatta International Convention Centre|KICC]]
 | image3 = The Nairobi Expressway in Chiromo.jpg
 | caption3 = [[Nairobi Expressway]]
 | image4 = Britam Towers View (2).jpg
 | caption4 = [[Britam Tower]]
 | image5 = Upper Hill , Nairobi (2).jpg
 | caption5 = [[Upper Hill, Nairobi|Upper Hill]]
 | image6 = Lascar Statue of Dedan Kimathi Waciuri (4540820430).jpg
 | caption6 = [[Dedan Kimathi]] Statue
 | image7 = JKIA Entrance.jpg
 | caption7 = [[Jomo Kenyatta International Airport]] 
 | image8 = One Africa Tower and PWC in Westlands.jpg
 | caption8 = One Africa Place
 | image9 = Nairobi City skyline.jpg
 | caption9 = Skyline of Nairobi 
}}
|maelezo_ya_picha = Mji wa Nairobi
|aina_ya_makazi = Jiji
|nchi= [[File:Flag of Kenya.svg|30px]] [[Kenya]]
|utaifa= Nairobi
|subdivision_type1 = [[:en:Counties of Kenya|Kaunti]]
|subdivision_name1 = [[:en:Nairobi County|Nairobi]]
|kiongozi_kichwa1 = Gavana
|kiongozi_jina1 = Johnson Sakaja
|idadi_ya_wakazi_kwa_mwak = 2019
|idadi_ya_watu_aina_1 = Kaunti
|idadi_ya_watu_1 = 4,397,073
|idadi_ya_watu_aina_2 = Metro
|msongamano = 6,800
|idadi_ya_watu_2 = 5,541,000
|tovuti = [http://www.nairobi.go.ke/ nairobi.go.ke]
|eneo_jumla_km2 = 696.1 
|pato_la_taifa_mwaka=
|pato_la_taifa = {{increase}} $90.1 bilioni (PPP)</br>{{increase}} $35.0 bilioni (Nominal)
|pato_la_taifa_capita= $18,958 (PPP) $7,291 (Nominal)
|hdi = 0.771 <ref>{{Cite Web|title=Nairobi city County Hdi|url=https://statskenya.co.ke/at-stats-kenya/about/human-development-index-in-kenya-hdi-by-county/114/|accessdate=2025-02-02}}</ref>
|mwaka_wa_hdi = 2024
|orodha_ya_hdi = 1st
|tovuti = https://nairobi.go.ke
}}
[[Picha:25332612.nairoboi013.JPG|thumb|260px|[[Sanamu]] ya Jomo Kenyatta.]]
'''Nairobi''' ni [[mji mkuu]] na jiji kubwa zaidi la [[Kenya]], lililoko katika sehemu ya kusini-kati ya nchi. Jina lake limetokana na usemi wa Kimaasai <i>"Enkare Nairobi," </i>maana yake "maji baridi," likirejelea Mto Nairobi unaopita katikati ya jiji. Kwa idadi ya watu inayokadiriwa kuwa takriban milioni 4.5 ndani ya jiji na zaidi ya milioni 10 katika eneo la mji mkuu(Metro), Nairobi ni kitovu kikuu cha uchumi katika [[Afrika Mashariki]]. Inahudumu kama kituo muhimu cha [[fedha|kifedha]], [[biashara]], na usafiri, ikiwa na makao makuu ya mashirika mengi ya kimataifa, kampuni za kimataifa, na mashirika ya Umoja wa Mataifa, ikiwa ni pamoja na Shirika la Mazingira la Umoja wa Mataifa (UNEP).

[[Lugha]] zote za Kenya huzungumzwa Nairobi, lakini hasa ni [[Kiingereza]] na [[Kiswahili]] pamoja na [[Sheng]].

==Eneo la jiji la Nairobi==
[[File:Nairobi County in Nairobi Metro.png|thumb|Kaunti ya Nairobi (nyekundu) ndani ya jiji kuu la Nairobi (kijani).]]
Nairobi yenyewe iko ndani ya eneo la [[jiji]] la Nairobi (kwa [[Kiingereza]]: ''Greater Nairobi Metropolitan region)'' lililoundwa na [[kaunti]] 4 kati ya jumla ya [[Kaunti za Kenya|47 za Kenya]]. 

Kaunti hizo ni:
{| class="sortable wikitable"
|-
! Eneo || Kaunti || Eneo lake (km<sup>2</sup>) || Idadi ya wakazi<br>Sensa 2009 || Jiji/Mii/Manisipaa kwenye kaunti 
|-
| Nairobi ya Kati || [[Kaunti ya Nairobi]] || align="right" |694.9||align="right"|3,138,369|| Nairobi
|-
| Eneo la Kaskazini || [[Kaunti ya Kiambu]] || align="right" |2,449.2||align="right"|1,623,282|| [[Kiambu]], [[Thika]], [[Limuru]], [[Ruiru]], [[Karuri]], [[Kikuyu, Kenya|Kikuyu]], [[Kahawa]]
|-
| Eneo la Kusini || [[Kaunti ya Kajiado]] || align="right" |21,292.7||align="right"|687,312|| [[Kajiado]], Olkejuado, Bissil, [[Ngong, Kenya|Ngong]], [[Kitengela]], [[Kiserian]], [[Ongata Rongai]]
|-
| Eneo la Mashariki || [[Kaunti ya Machakos]] || align="right" |5,952.9||align="right"|1,098,584|| [[Kangundo]]-[[Tala, Kenya|Tala]], [[Machakos]], [[Athi River]]
|-
| '''''Jumla'''''|| Eneo la Jiji la Nairobi || align="right"|30,389.7||align="right"|6,547,547||
|} Chanzo: [http://www.scribd.com/doc/36672705/Kenya-Census-2009/ Kenya Census]

Eneo hilo linazalisha [[asilimia]] 60 za [[pato la taifa]].

== Mazingira na hali ya hewa ==
Nairobi iko kilomita 150 upande wa kusini ya [[ikweta]] kwenye nyanda za juu za Kenya kando la mto Nairobi. Nairobi imeanzishwa mahali ambako nchi [[tambarare]] ya [[mto Athi]] inaanza kupanda juu hadi [[milima ya Ngong]] na vilima vingina vinyvyofanya ukuta wa mashariki wa [[Bonde la Ufa]]. 

[[Kitovu]] cha Nairobi kiko zipatao [[m]] 1624 juu ya [[UB]]. Sehemu za mashariki za jiji ziko bado kwenye tambarare, na sehemu za magharibi ziko kwenye mtelemko unaopanda hadi mita 1800 kwenye mpaka wa jiji na mita 2000 juu ya UB kwenye nje ya jiji huko [[Limuru]].
 
[[Hali ya hewa]] haina [[joto]] kali. [[Halijoto]] ya wastani ni 20,5[[°C]] mwezi wa [[Machi]], na 16,8°C mwezi wa [[Julai]]. Wakati wa Juni na Julai usiku unaweza kuwa baridi halijoto ikishuka chini ya [[sentigredi]] 10.

[[Mvua]] nyingi hunyesha mwezi Machi ([[mm]] 199), [[kiangazi]] kina mm 14 tu wakati wa Julai.

== Historia ==
=== Chanzo kwenye kambi la reli===
Nairobi ilianzishwa na [[Waingereza]] mwaka [[1899]] kama kambi ya kujenga [[Reli ya Uganda]]. [[Njia ya reli]] ilikuwa imefika kutoka Mombasa ikaonekana ya kwamba kuanzia hapa kasi ya [[ujenzi]] itachelewa kutokana na ugumo na eneo la Bonde la Ufa na mitelemko yake mikali. Mahali palikuwa karibu katikati ya [[Mombasa]] na [[Kampala]], palikuwa na [[maji]] pakaonekana panafaa kwa kituo njiani. Hasahasa ilionekana [[tabianchi]] ya [[nyanda za juu]] ilifaa [[Afya|kiafya]] kwa Waingereza walioteswa na [[joto]] la [[pwani]] na kwenye [[nyanda za chini]].

Kitangulizi cha Nairobi kilikuwa kituo kidogo kilichoanzishwa mwaka [[1896]] kando ya [[mto Nairobi]] na wakala Mwingereza wa reli kwa kusudi la kuajiri [[wafanyakazi]] wazalendo kwa ujenzi wa reli. Mwaka uliofuata [[1897]] wakaguzi walioandaa njia ya reli walipiga kambi karibu naye.<ref>Christine Stephanie Nicholls, Red Strangers, uk. 37 f.</ref>

=== Mji mkuu wa koloni===
Njia ya reli ilifika kwenye kambi tarehe [[30 Mei]] [[1899]]. Hapo idadi ya wafanyakazi - hasa [[Wahindi]] - iliongezeka sana na kambi lilikuwa kubwa ya ma[[hema]] na [[ghala]] za vifaa vya ujenzi. Mwezi wa Juni mizigo ya [[mabati]] ilifika kutoka Mombasa - tayari kwa reli - na majengo ya kudumu yalianza kutengenezwa katika mazingira ya eneo la [[Kituo cha Reli Nairobi|kituo cha reli cha leo]]. Mwezi wa Agosti [[kamishna]] Mwingereza wa jimbo la [[Ukamba]]<ref>Ukamba ilikuwa moja kati ya majimbo 4 ya [[Afrika ya Mashariki ya Kiingereza]] (iliyokuwa koloni la Kenya tangu mwaka 1920) na makao makuu yalikuwepo Machakos</ref> aliamuliwa kuhamisha makao makuu yake Nairobi kutoka [[Machakos]] akajenga [[boma]] lake kwenye eneo la Moi Avenue, mbali na reli jinsi inavyoonekana hadi leo kwenye majengo ya [[polisi]] ya kihistoria yanayotazama [[Bustani ya Jivanji]]<ref>Kituo cha polisi (Nairobi Central Police Station) iko mahali pa boma lile la kwanza</ref>.

[[Barabara]] kuu ya kwanza ilikuwa "Station Road" <ref>ikaitwa baadaye Government Road, leo hii ni Moi Avenue</ref> kandokando ya Mtaa wa Tom Mboya wa leo iliyoitwa Victoria Street ikawa mahali pa [[duka|maduka]] na [[hoteli]] za kwanza zilizoendeshwa na [[Wazungu]] na baadaye pia na Wahindi kadhaa. Soko la Wahindi maskini likuwa kando. Kwenye sehemu kati ya mitaa ya [[Haile Selassie]] na Harambee kulikuwa na makazi ya kwanza ya wafanyakazi. Mwaka uleule wa 1899 ofisi kuu ya reli ikapelekwa huko kutoka Mombasa kwa shabaha ya kurahisisha mawasiliano. 

Pale mwanzoni kulikuwa na wasiwasi kuhusu chaguo la mahali; baada ya [[mvua]] kali sehemu ya mahema na vibanda vilipatikana katikati ya ziwa la matope. [[Magonjwa]] yalisambaa na baada ya [[epidemia]] ya [[tauni]] soko la Wahindi Lilichomwa na kuhamishwa sehemu nyingine. Majaribio ya kukausha kinamasi yaliendelea kwa miaka kadhaa hadi kufaulu. Kutokana na usumbufu wa matope maafisa wa ngazi ya juu walijenga nyumba zao kwenye [[kilima]] cha karibu kilichojulikana kama Nairobi Hill.

Mwaka 1905 Waingereza walihamisha [[ofisi kuu]] ya [[serikali]] yao ya [[ukoloni|kikoloni]] kutoka Mombasa kwenda Nairobi, ambayo ikawa hivyo [[makao makuu]] ya [[Afrika ya Mashariki ya Kiingereza]] (''British East Africa'', baadaye ''Kenya Colony'').

[[Uchumi]] wa mji ulitegemea pale mwanzoni hasahasa mahitaji ya utawala wa serikali na reli na [[utalii]]; [[matajiri]] wengi kutoka pande zote za dunia waliFIka kwa kusudi la kuwinda [[wanyama]] wakubwa <ref>Kama wale maarufu "Big Five" yaani [[tembo]], [[simba]], [[nyati]], [[kifaru]] na [[chui]]</ref> wakivutwa na wingi wa wanyama kwenye nyanda za juu na usafiri rahisi kwa reli. Baadaye ardhi katika mazingira ya mji ilitolewa kwa [[walowezi]] Wazungu na [[kilimo cha biashara]] kilianza kuchangia.

Kiasili Nairobi ilikuwa imepangwa kwa ajili ya Wazungu wa reli na serikali pamoja na Wahindi; Waafrika hawakupewa makazi isipokuwa [[Bweni|mabweni]] ya wanfanyakazi wa reli na vibanda vya wafanyakazi wasaidizi kandokando ya nyumba za mabwana wao.

Lakini Waingereza waliajiri [[askari]] kutoka [[Sudan]] na [[Somalia]] katika [[jeshi]] na polisi, na hao walifuatwa na wafanyabiashara kutoka kwao. [[Wapagazi]] na askari kutoka sehemu mbalimbali za Afrika ya Mashariki walifika Nairobi kikazi na wengine waliamua kubaki. [[Mitaa ya vibanda]] iliota haraka nje ya mji wenyewe, mingine ilibomolewa haraka, mingine iliweza kubaki. Mnamo [[1921]] kulikuwa na Waafrika 12,000 waliokaa katika mitaa ya Waafrika iliyoitwa Mombasa, Masikini, Kaburini, Kariokor, Kibera, Pumwani na Pangani.

=== Tangu uhuru===
Mwaka 1963 ikawa mji mkuu wa [[nchi huru]] ya Kenya ikaendelea kukua haraka.

== Nairobi ya leo ==
[[File:The_modern_skyline_of_Nairobi.jpg|thumb|Nairobi leo: New Central Bank Tower (140 m), Teleposta Towers (120 m), Kenyatta International Conference Centre (105 m), NSSF Building (103 m), I&M Bank Tower (100 m), Government Office Conference Hall (98 m)[http://www.greenskychaser.com/blog/wp-content/uploads/2011/03/800px-Nairobi_Skyline.jpg].]]
Nairobi imeibuka kuwa mmojawapo kati ya miji mikubwa katika bara la Afrika. Mashirika mengi makubwa [[duniani]] yamefungua [[ofisi]] zao zinazoshuhudia eneo la Afrika ya Mashariki na [[Afrika ya Kati]]. Mojawapo ya mashirika haya ni ofisi za tawi la [[Umoja wa Mataifa]] (United Nations), [[UNEP]]. Kunazo pia ofisi za [[balozi|mabalozi]] wa nchi mbalimbali duniani. 

Nairobi, kama miji mingi mikubwa, ina matatizo mengi yanayotokea kwa sababu ya ukubwa wake. Watamaduni walioupanga mji wa Nairobi hawakutegemea kuwa utatanuka hivyo. [[Wataalamu]] wengi wametoa maonyo mengi kuhusu ukubwa wa mji huu na uwezo wake wa kuwahudumia wakazi wote ambao wanazidi kuongezeka kila mwaka. 

Nairobi imewavutia wakazi wengi, wote wakiwa na [[hamu]] ya kujitafutia [[riziki]] yao. Ijapokuwa wapo wanaofanikiwa, wengi wao hujipata wameangulia patupu wakaachwa bila [[pesa]] au hali ya kujikimu. Jambo hili limepelekea kuwepo kwa wakazi wa maeneo yasiyotengwa wananchi, maarufu kama 'slums' kwa Kimombo. Eneo kubwa zaidi jijini Nairobi ni Kibera. Eneo hili lina ukubwa wa kilomita 2 kwa 2 na wakazi takribani milioni moja. Eneo hili halina mipango yoyote ya kuruhusu [[binadamu]] kuishi lakini [[umaskini]] umewavutia wengi kuishi kule. 

Kunayo pia matatizo ya [[ujambazi]] na [[utekaji nyara]] wa [[magari]]. Matatizo haya yamesababisha watu wengi kutoupendelea mji wa Nairobi. 

{| border="1" cellspacing="0" cellpadding="5"
| valign="top" |
{|
! style="background:#efefef;" | &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; Mwaka &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;
! style="background:#efefef;" | Wakazi
|-
| [[1906]] || align="right" | 11.500
|-
| [[1911]] || align="right" | 14.000
|-
| [[1921]] || align="right" | 24.300
|-
| [[1926]] || align="right" | 29.900
|-
| [[1929]] || align="right" | 32.900
|-
| [[1931]] || align="right" | 47.800
|-
| [[1939]] || align="right" | 61.300
|-
| [[1944]] || align="right" | 108.900
|-
| [[1948]] || align="right" | 119.000
|-
| [[1955]] || align="right" | 186.000
|-
|}
| valign="top" |
{|
! style="background:#efefef;" | &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; Mwaka &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;
! style="background:#efefef;" | Wakazi
|-	
| [[1957]] || align="right" | 221.700
|-
| [[1960]] || align="right" | 251.000
|-
| [[1962]] || align="right" | 266.800
|-
| [[1965]] || align="right" | 380.000
|-
| [[1969]] || align="right" | 509.300
|-
| [[1979]] || align="right" | 827.775
|-
| [[1989]] || align="right" | 1.324.570
|-
| [[1995]] || align="right" | 1.810.000
|-
| [[1999]] || align="right" | 2.143.254
|-
| [[2005]] || align="right" | 2.750.561
|-
| [[2009]] || align="right" | 3.138.369
|}
|}

{{wide image|Nairobi panorama from westlands.jpg|1400px|<center>Picha ya Nairobi kutoka [[Westlands]]</center>}}

===Maeneo bunge===
[[File:Kenyatta International Conference Centre.jpg|thumb|right|[[Kenyatta International Convention Centre]] na [[Times Tower]].]]
Kaunti ya Nairobi imegawanywa katika maeneo bunge 17 na [[kata]] 85.<ref name="test">[http://www.iebc.or.ke/index.php/resources/downloads/item/final-constituencies-and-wards-description www.iebc.or.ke] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130319001043/http://www.iebc.or.ke/index.php/resources/downloads/item/final-constituencies-and-wards-description|date=19 March 2013}}</ref>

{| class="wikitable"
|-
! style="width:160px;"| Maeneo bunge
! Kata
|-
! [[Eneo bunge la Westlands|Westlands]]
| [[Kitisuru]]{{·}} [[Parklands/Highridge]]{{·}} [[Karura]]{{·}} [[Kangemi]]{{·}} [[Mountain View, Nairobi|Mountain View]]
|-
! [[Eneo bunge la Dagoretti Kaskazini|Dagoretti North]]
| [[Kilimani (Nairobi)|Kilimani]]{{·}} [[Kawangware]]{{·}} [[Gatina, Kenya|Gatina]]{{·}} [[Kileleshwa]]{{·}} [[Kabiro]]
|-
! [[Eneo bunge la Dagoretti Kusini|Dagoretti South]]
| [[Mutu-ini]]{{·}} [[Ngand'o]]{{·}} [[Riruta]]{{·}} [[Uthiru/Ruthimitu]]{{·}} [[Waithaka]]
|-
! [[Eneo bunge la Lang'ata|Langata]]
| [[Karen, Kenya|Karen]]{{·}} [[Nairobi West]]{{·}} [[Ngumo]]{{·}} [[South C]]{{·}} [[Nyayo Highrise]] · [[Otiende]] {{·}} [[Sunvalley]] I/II · [[St.Mary's Hospital, Nairobi|St.Mary's Hospital]]· [[Royal Park, Nairobi|Royal Park]]
|-
! [[Eneo bunge la Kibra|Kibra]]
| [[Laini Saba]]{{·}} [[Lindi, Nairobi|Lindi]]{{·}} [[Makina]]{{·}} [[Woodley/Kenyatta Golf Course]]{{·}} [[Sarang'ombe]]
|-
![[Eneo bunge la Roysambu|Roysambu]]
| [[Roysambu]]{{·}} [[Garden Estate, Nairobi|Garden Estate]]{{·}} [[Muthaiga]]{{·}} [[Ridgeways, Nairobi|Ridgeways]]{{·}} [[Githurai]]{{·}} [[Kahawa West]]{{·}} [[Zimmermann]]{{·}} [[Kahawa, Nairobi|Kahawa]]
|-
! [[Eneo bunge la Kasarani|Kasarani]]
| [[Clay City]]{{·}} [[Mwiki (Nairobi)|Mwiki]]{{·}} [[Kasarani]]{{·}} [[Njiru]]{{·}} [[Ruai]]
|-
![[Eneo bunge la Ruaraka|Ruaraka]]
| [[Babadogo]]{{·}} [[Utalii, Nairobi|Utalii]]{{·}} [[Mathare North]]{{·}} [[Lucky Summer]]{{·}} [[Korogocho]]
|-
![[Eneo bunge la Embakasi Kusini|Embakasi South]]
| [[Imara Daima]]{{·}} [[Kwa Njenga]]{{·}} [[Kwa Reuben]]{{·}} [[Pipeline, Nairobi|Pipeline]]{{·}} [[Kware, Nairobi|Kware]]
|-
![[Eneo bunge la Embakasi Kaskazini|Embakasi North]]
| [[Kariobangi Kaskazini]]{{·}} [[Dandora Area I]]{{·}} [[Dandora Area II]]{{·}} [[Dandora Area III]]{{·}} [[Dandora Area IV]]
|-
![[Eneo bunge la Embakasi ya Kati|Embakasi Central]]
| [[Kayole North]]{{·}} [[Kayole North Central]]{{·}} [[Kayole South]]{{·}} [[Komarock]]{{·}} [[Matopeni/Spring Valley]]
|-
![[Eneo bunge la Embakasi Mashariki|Embakasi East]]
| [[Upper Savanna]]{{·}} [[Lower Savanna]]{{·}} [[Embakasi]]{{·}} [[Utawala, Nairobi|Utawala]]{{·}} [[Mihang'o]]
|-
![[Eneo bunge la Embakasi Magharibi|Embakasi West]]
| [[Umoja I]]{{·}} [[Umoja II]]{{·}} [[Mowlem]]{{·}} [[Kariobangi Kusini]]
|-
! [[Eneo bunge la Makadara|Makadara]]
| [[Maringo/Hamza]]{{·}} [[Viwandani, Nairobi|Viwandani]]{{·}} [[Harambee, Nairobi|Harambee]]{{·}} [[Makongeni]]{{·}} [[Mbotela (Nairobi)|Mbotela]]{{·}} [[Bahati, Nairobi|Bahati]]
|-
! [[Eneo bunge la Kamukunji|Kamukunji]]
| [[Pumwani]]{{·}} [[Eastleigh North]]{{·}} [[Eastleigh South]]{{·}} [[Moi Air Base|Airbase]]{{·}} [[California, Nairobi|California]]
|-
! [[Eneo bunge la Starehe|Starehe]]
| [[Nairobi Central]]{{·}} [[Ngara, Nairobi|Ngara]]{{·}} [[Pangani, Nairobi|Pangani]]{{·}} [[Ziwani/Kariokor]]{{·}} [[Landimawe]]{{·}} [[Nairobi South]]
|-
! [[Eneo bunge la Mathare|Mathare]]
| [[Hospital, Nairobi|Hospital]]{{·}} [[Mabatini, Nairobi|Mabatini]]{{·}} [[Huruma, Nairobi|Huruma]]{{·}} [[Ngei]]{{·}} [[Mlango Kubwa]]{{·}} [[Kiamaiko]]
|}

==Tazama pia==
* [[Orodha ya miji ya Kenya]]

== Marejeo ==
<references/>

==Viungo vya nje==
{{Lango|Kenya}}
{{commons}}
* [https://books.google.com/books?id=7XQdt37BJ6cC&printsec=frontcover&dq=Christine+Stephanie+Nicholls,+Red+Strangers&hl=de&sa=X&ved=0ahUKEwj1uMnIo6nMAhUBCCwKHV6wCNQQuwUIJDAA#v=onepage&q=Christine%20Stephanie%20Nicholls%2C%20Red%20Strangers&f=false Red Strangers: The White Tribe of Kenya], Christine Stephanie Nicholls, Timewell Press, 2005 (Google Books, imetazamwa Aprili 2 {{en}}
* [http://www.nairobi.go.ke/ Tovuti rasmi ya Nairobi] {{Wayback|url=http://www.nairobi.go.ke/ |date=20130427045807}} {{en}}
* [http://www.uonbi.ac.ke Chuo Kikuu cha Nairobi] {{en}}
{{nairobi}}
{{kaunti za Kenya}}
[[Jamii:Nairobi| ]]
[[Jamii:Miji ya Kenya]]
[[Jamii:Miji Mikuu Afrika]]
[[Jamii:Kaunti ya Nairobi]]