Shihni burimin për JavaScript

{{Infobox gjuhë programimi
| name =                   JavaScript
| paradigm =               [[multi-paradigm]]
| year =                   [[1995]]
| designer =               [[Brendan Eich]]
| developer =              [[Netscape Communications Corporation]], [[Mozilla Foundation]]
| latest release version = ECMAScript 2020
| latest release date =    Korrik 2020
| typing =                 [[dynamic typing|dynamic]], [[weak typing|weak]], [[duck typing|duck]]
| implementations =        [[V8]], [[JavaScriptCore]], [[SpiderMonkey]], [[Chakra]]
| dialects =               [[JScript]]
| influenced_by =          [[Scheme (programming language)|Scheme]], [[Self programming language|Self]], [[Perl]], [[Python]], [[Java (gjuhë programimi) | Java]]
|latest preview version=ECMAScript 2021|File extensions=.js, .cjs, .mjs|influenced=[[TypeScript]], [[CoffeeScript]]}}

'''JavaScript''' (e njohur edhe si ''Javascript'' ose ''ECMAScript'') është një [[gjuhë programimi]] e përdorur, në më të shumtën e rasteve, për zhvillimin  e rrjetit nga ana e klientit ([[ang.]] ''client-side''). Emri i duhur për të është [[ECMAScript]], edhe pse "JavaScript" është më i përdorur. "JavaScript" është nën implementimin e standarteve ECMAScript nga [[Netscape Communications Corporation]]  (dhe tani [[Mozilla Foundation]]).

JavaScript është një gjuhë programimi ''e bazuar në prototip'' (ang. [[prototype-based]]), [[Gjuhë dinamike|dinamike]], [[weakly typed]] me funksione e klasit parë. JavaScript është i influencuar nga disa gjuhë të tjera dhe u projektua për t'i ngjare gjuhes [[Java (gjuhë programimi)|Java]], por për të qënë i thjeshtë për të përdorur edhe për ata që nuk janë programues. Gjuha është shumë e njohur për përdorimin e saj në [[faqe rrjeti|faqet e rrjetit]] (ang. ''web pages''), por përdoret dhe për të aftësuar hyrjen e script-eve te objektet e nderfutura (ang. ''embedded objects'') në programe të tjera.

Pavarsisht nga emri, JavaScript nuk është i lidhur me [[Java (gjuhë programimi)|gjuhën e programimit Java]]; edhe pse  të dyja kanë një ngjashmëri me sintaksen e gjuhes  [[C (gjuhë prgoramimi)|C]]. Gjuha u riemërua nga LiveScript në një marrëveshje marketingu te perbashket  midis Netscape dhe [[Sun Microsystems|Sun]] në këmbim për Netscape që të ndërtonte Java runtime të Sun me shfletuesin e tyre, që dominonte në atë kohë.

== Çfarë mund të bëjë JavaScript?==
JavaScript mund të përdoret për të ndërtuar një uebfaqe të plotë nëse përdoret me Node.js dhe MongoDB (që është një bazë të dhënash). Node.js është asinkronike, gjë që e bën të përshtatshme për të gjitha të dhënat.

Për shembull, një zhvillues zbuloi se për të dërguar 600 e-maile, me Node.js duheshin 3 sekonda ndërsa me PHP duheshin 30 sekonda.

JavaScript është gjuha e preferuar për te zhvilluar aplikacionet e Windows 8. Është gjuha më e përdorur në Github. Shumë faqe janë të ndërtuara me Node, përfshi Klout, Storify dhe Yammer. Nga ana tjetër, JavaScript është përgjegjëse për animacione si dritaret pop-up si dhe me AJAX, e cila mundëson që të shihni të dhëna të reja në faqe pa e rifreskuar atë (psh, kur shihni foto njëra pas tjetrës). Një shembull të AJAX mund ta shihni këtu – shikoni që kur klikoni një imazh, URL-ja ndryshon por faqja nuk rifreskohet. AJAX është shkurtim për Asynchronous JavaScript And Xml, kështu që nuk përdoret e ndarë nga JavaScript.

==A është JavaScript gjuha e së ardhmes?==

HTML5 u tha se do të ishte fundi i Flash-it, por nëse HTML5 është një mjet organizativ, është në fakt JavaScript që po zë vendin e Flash-it. Videot që më parë shiheshin përmes një plug-in që do duhej ta shkarkoje dhe instaloje në kompjuter, tashmë shihen përmes JavaScript, e cila operon në shfletuesin tuaj dhe nuk ka nevojë për shkarkime të jashtme.

Në këtë mënyrë, zhvilluesit e dinë me siguri që përdoruesit e shohin njësoj përmbajtjen e tyre. Meqenëse JavaScript nisi si një gjuhë që ngjasonte me Java-n por nuk ishte e aftë për të kryer të njëjtat detyra, është pak e çuditshme që shumë njerëz besojnë se ajo do të vazhdojë të rritet në të ardhmen.

Megjithatë, suksesin e një gjuhe e përcaktojnë zakonisht mjetet më të cilat shoqërohet ajo, dhe falë shtesave si Node.js, jQuery (një librari), JSON (JavaScript Object Notation) dhe MongoDB, JavaScript-in e pret një e ardhme e ndritur. 

== Shiko edhe ==
* [[Vëndi i rrjetës]]
* [[Gjuhë programimi]]

== Lidhje të jashtme ==
* Mozilla Developer Center
** [http://developer.mozilla.org/en/docs/JavaScript Dokumentacioni zyrtar i Mozilla për JavaScript] {{en}}
** Referime për versionet e Zemrës së JavaScript: [http://developer.mozilla.org/en/docs/Core_JavaScript_1.5_Reference 1.5] {{en}}
** I ri në JavaScript: [http://developer.mozilla.org/en/docs/New_in_JavaScript_1.7 1.7]{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110804222907/https://developer.mozilla.org/en/New_in_JavaScript_1.7 |date=4 gusht 2011 }}, [http://developer.mozilla.org/en/docs/New_in_JavaScript_1.6 1.6]{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110805003554/https://developer.mozilla.org/en/New_in_JavaScript_1.6 |date=5 gusht 2011 }}, [http://developer.mozilla.org/en/docs/New_in_JavaScript_1.8 1.8]{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110804234433/https://developer.mozilla.org/En/New_in_JavaScript_1.8 |date=4 gusht 2011 }} {{en}}
** Lista e lëshimeve të JavaScript: versionet [http://developer.mozilla.org/en/docs/Core_JavaScript_1.5_Reference:About 1.5 - 1.8] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080514232421/http://developer.mozilla.org/en/docs/Core_JavaScript_1.5_Reference:About |date=14 maj 2008 }} {{en}}
** [http://developer.mozilla.org/en/docs/A_re-introduction_to_JavaScript Re-Introduction to JavaScript] {{en}}
* {{dmoz|Computers/Programming/Languages/JavaScript}} {{en}}
* [http://eloquentjavascript.net/ Eloquent JavaScript]: ''An opinionated guide to programming'', with online interpreter {{en}}


{{GjuProg-cung}}
{{Interneti}}

[[Kategoria:Gjuhë programimi]]