Brontekst bekijken van Hannie van Leeuwen

{{Infobox politicus
| naam           = Hannie van Leeuwen
| afbeelding     = Hannie van Leeuwen portraiit.jpg
| volledige naam = Johanna van Leeuwen
| bijnaam        = ''Straaljager Hannie''
| geboren        = [[18 januari]] [[1926]]
| overleden      = [[1 augustus]] [[2018]]
| huidige functie = 
| partij         = [[Anti-Revolutionaire Partij|ARP]] (1941-1980)<br /> [[Christen-Democratisch Appèl|CDA]] (vanaf 1980)
| titulatuur     = 
| tijdvak1       = 1966-1978
| functie1       = Lid [[Tweede Kamer der Staten-Generaal|Tweede Kamer]]
| tijdvak2       = 1970-1990
| functie2       = Lid [[gemeenteraad]] van [[Zoetermeer]]
| tijdvak3       = 1986-1990
| functie3       = [[Wethouder]] van Zoetermeer
| tijdvak4       = 1990-1991
| functie4       = [[Burgemeester]] van Hazerswoude (wnd.)
| tijdvak5       = 1991-1992
| functie5       = Burgemeester van [[Nootdorp]] (wnd.)
| tijdvak6       = 1995-2007
| functie6       = Lid [[Eerste Kamer der Staten-Generaal|Eerste Kamer]]
| tijdvak7       = 2007-2010
| functie7       = Lid [[partijbestuur]]
}}
'''Johanna (Hannie) van Leeuwen''' ([[Delft]], [[18 januari]] [[1926]] – [[Rotterdam]], [[1 augustus]] [[2018]])<ref>[https://nos.nl/artikel/2244321-cda-kopstuk-hannie-van-leeuwen-92-overleden.html CDA-kopstuk Hannie van Leeuwen (92) overleden], NOS, 2 augustus 2018. [https://web.archive.org/web/20230723205524/https://nos.nl/artikel/2244321-cda-kopstuk-hannie-van-leeuwen-92-overleden.html Gearchiveerd] op 23 juli 2023.</ref> was een [[Nederland]]s [[politicus|politica]]. Ze was voor het [[Christen-Democratisch Appèl]] (CDA) lid van de [[Eerste Kamer der Staten-Generaal|Eerste]] en [[Tweede Kamer der Staten-Generaal|Tweede Kamer]]. Tevens was ze [[wethouder]] en waarnemend [[burgemeester]]. Met 81 jaar was ze op het moment van haar vertrek uit de Eerste Kamer in 2007 de oudste afgevaardigde in de Nederlandse senaat.

==Biografie==
De [[Gereformeerde Kerken in Nederland|gereformeerde]] Van Leeuwen doorliep in de jaren voor de [[Tweede Wereldoorlog]] de [[Meer uitgebreid lager onderwijs|mulo]] en vervolgens de [[Handelsschool|middelbare handelsavondschool]]. In de oorlog was ze [[koerierster]] voor ''[[Albrecht Hollands Glorie]]'', een militaire spionagegroep. In 1941 werd ze lid van de [[Anti-Revolutionaire Partij]] (ARP). Ze werd ambtenaar bij achtereenvolgens het ministerie van [[Ministerie van Economische Zaken (Nederland)|Economische Zaken]] en de gemeente [[Rijswijk (Zuid-Holland)|Rijswijk]]. Van 1962 tot 1966 werkte ze als voorlichter voor de [[Nederlandse Christelijke Boeren- en Tuindersbond]] (NCBTB).

=== Politieke carrière ===
[[Bestand:ARP-vicefractievoorzitter Hannie van Leeuwen (ARP), Bestanddeelnr 925-6858.jpg|thumb|Kamerlid Van Leeuwen tijdens een debat in de Tweede Kamer over moeilijkheden bij de landmacht (1972)]]
In november 1966 werd Van Leeuwen als tussentijdse opvolger lid van de Tweede Kamer voor de ARP. In de Tweede Kamer hield ze zich vooral bezig met sociale zaken en maatschappelijk werk, en later ook met defensie. Hier toonde ze zich groot voorstander van de F16 als opvolger van de Starfighter. Het was in die tijd dat [[Communistische Partij Nederland|CPN]]-leider [[Marcus Bakker]] haar spottend ''Straaljager-Hannie'' noemde<ref>'Straaljager-Hannie'. In ''De Waarheid'', 28 juli 1975</ref> mede vanwege haar doortastende tred. In 1971 werd ze benaderd om staatssecretaris van Sociale Zaken te worden, maar die benoeming ketste af omdat coalitiepartijen VVD en [[DS'70]] haar te links vonden. In 1975 was er sprake van dat ze staatssecretaris zou worden van Onderwijs, maar deze keer bedankte ze voor de eer.

In 1978 verliet ze de Kamer uit onvrede met het optreden van haar fractievoorzitter [[Willem Aantjes|Wim Aantjes]] tijdens de formatie van het [[kabinet-Van Agt I]]. Ze werd als Tweede Kamerlid opgevolgd door de [[Aalsmeer]]se wethouder [[Fred Borgman]]. Van 1 april 1978 tot 1 augustus 1980 was Van Leeuwen concerndirecteur sociale zaken en personeelsbeleid bij de [[Overzeese Gas- en Elektriciteitsmaatschappij N.V.|OGEM]]. Ze was op dat moment al lid van de gemeenteraad van [[Zoetermeer]] en zou later, van 1986 tot 1990, wethouder in die gemeente worden. Daarna was ze waarnemend burgemeester van [[Hazerswoude (gemeente)|Hazerswoude]] en [[Nootdorp]] en van 1991 tot 2001 voorzitter van het Regionaal Bestuur Arbeidsvoorziening Den Haag/Delft. In 1995 werd ze tevens gekozen in de [[Eerste Kamer der Staten-Generaal|Eerste Kamer]]. Hier speelde ze onder meer een belangrijke rol bij de behandeling van de [[Zorgverzekeringswet]] na jarenlang tegen<ref>[https://web.archive.org/web/20140829110229/http://www.sp.nl/nieuwsberichten/2753/050607-half_miljoen_protestkaarten_tegen_zorgverzekeringswet.html Half miljoen protestkaarten tegen Zorgverzekeringswet], SP (gearchiveerd)</ref> de invoering te zijn geweest. Bij de behandeling in de Eerste Kamer op 29 juni 2005 werd de [[Ziekenfonds (Nederland)|Ziekenfondswet]] fors gewijzigd, waarop de wet met steun van de CDA-fractie met 45 tegen 24 stemmen werd aangenomen.<ref>[https://zoek.officielebekendmakingen.nl/h-ek-20042005-1301-1304.pdf Vergadering Eerste Kamer 29 juni 2005] Officiële Bekendmakingen (PDF-bestand)</ref>

In maart 2003 werd door verzekeringsmaatschappij IZA Nederland aan de [[Vrije Universiteit Amsterdam|Vrije Universiteit]] een bijzondere leerstoel 'participatie van patiënten en burgers bij gezondheidsbeslissingen' ingesteld die de naam draagt van Van Leeuwen. Toen ze niet meer terugkeerde in de Eerste Kamer werd Van Leeuwen in juni 2007 verkozen tot lid van het partijbestuur van CDA.

Omdat Van Leeuwen in de visie van de stichting Christelijk-Sociaal Congres zich op een bijzondere wijze actief en betrokken toonde op het terrein van het christelijk-sociaal handelen, ontving zij op het [[Christelijk-Sociaal Congres]] in augustus 2007 de [[Adriaan Borstprijs]] uit handen van [[Voorzitter van de Eerste Kamer|Eerste Kamervoorzitter]] [[Yvonne Timmerman-Buck]].<ref>[https://web.archive.org/web/20070827112727/http://www.cda.nl/nieuws.aspx?itemID=2195 Hannie van Leeuwen krijgt Adriaan Borstprijs], CDA, 15 aug 2007</ref>

In 2009 ontving Van Leeuwen ook de [[Majoor Bosshardt Prijs]] vanwege haar bijzondere inzet voor de samenleving.

Op het [[CDA-kabinetsformatiecongres 2010]] van [[2 oktober]] [[2010]] in de [[Rijnhal]] in [[Arnhem]] sprak ze de leden indringend toe niet samen te werken met de [[Partij voor de Vrijheid|PVV]]. Drie weken later, op 22 oktober, kondigde Van Leeuwen op een bijeenkomst in de [[bibliotheek Utrecht]] aan al haar activiteiten voor het CDA te staken. De reden hiervoor was het volgens haar "uitkleden" van de [[ouderenzorg]] in het [[kabinet-Rutte I]] en de samenwerking van haar partij met de PVV.<ref>[https://www.trouw.nl/tr/nl/4324/Nieuws/article/detail/1815101/2010/10/22/Hannie-van-Leeuwen-staakt-activiteiten-voor-CDA.dhtml Hannie van Leeuwen staakt activiteiten voor CDA], ''Trouw'', 22 oktober 2010</ref> Wel bleef ze lid van de partij. Bij de [[Provinciale Statenverkiezingen 2011]] voor haar partij in Zuid-Holland was ze echter weer actief als lijstduwer.<ref>[https://web.archive.org/web/20150923213749/https://www.deondernemer.nl/binnenland/540637/Hannie-van-Leeuwen-keert-terug-als-lijstduwer.html Hannie van Leeuwen keert terug als lijstduwer], deondernemer.nl, 25 januari 2011</ref> Ook bij de [[Tweede Kamerverkiezingen 2017]] was ze [[Tweede Kamerverkiezingen 2017/Kandidatenlijst/CDA|lijstduwer in de meeste regio's]] namens het CDA.<ref>[https://web.archive.org/web/20161116164116/https://www.cda.nl/partij/tk2017/kandidaten-tweede-kamer/ CDA kandidatenlijst Tweede Kamer], cda.nl</ref>

==Onderscheidingen==
Koninklijke:
* [[Officier]] in de [[Orde van Oranje-Nassau]] (5 oktober 1973)
* [[Ridder (ridderorde)|Ridder]] in de [[Orde van de Nederlandse Leeuw]] (28 april 1978)
* [[Commandeur (ridderorde)|Commandeur]] in de [[Orde van Oranje-Nassau]] (29 april 1994)

Overige:
* [[Verzetsherdenkingskruis]] (19 december 1983)
* [[Prins Mauritsmedaille]] (juni 1986)
* [[MAX Award]] (25 oktober 2006)
* [[Adriaan Borstprijs]] (31 augustus 2007)
* [[Majoor Bosshardt Prijs]] (8 juni 2009)
* Betty Bos-Olijfprijs (23 maart 2017)

== Referenties ==
{{References}}

{{StartOpvolging}}
{{OpvolgingCombi
| lijst = [[Lijst van burgemeesters van Hazerswoude|Burgemeester van Hazerswoude]] (wnd)<br />1990 - 1991
| vorige = [[Hans van der Sluijs|J.W. van der Sluijs]]
| volgende = -
}}
{{OpvolgingCombi
| lijst = [[Lijst van burgemeesters van Nootdorp|Burgemeester van Nootdorp]] (wnd)<br />1991 - 1992
| vorige = [[Jos Waals|J.F.H.A.B. Waals]]
| volgende = [[Hajé Schartman|H.J. Schartman]]
}}
{{EindOpvolging}}
{{Commonscat|Hannie van Leeuwen}}
{{Bibliografische informatie}}

{{DEFAULTSORT:Leeuwen, Hannie van}}
[[Categorie:ARP-politicus]]
[[Categorie:CDA-politicus]]
[[Categorie:Burgemeester van Hazerswoude]]
[[Categorie:Burgemeester van Nootdorp]]
[[Categorie:Eerste Kamerlid]]
[[Categorie:Nederlands verzetsstrijder in de Tweede Wereldoorlog]]
[[Categorie:Tweede Kamerlid]]