Gadolinio

Gadolinio
; 64	Gd
	Gd
	Cm
	Europio ← Gadolinio → Terbio
	Táboa periódica dos elementos
	[[Ficheiro:{{{espectro}}}\|300px\|center]]
	Liñas espectrais do Gadolinio
Información xeral
Nome, símbolo, número	Gadolinio, Gd, 64
Serie química	Lantánidos
Grupo, período, bloque	n/d, 6, f
Densidade	7901 kg/m3
Dureza	(37 HV)
Aparencia	Branco prateado;
N° CAS	7440-54-2
N° EINECS	231-162-2
Propiedades atómicas
Masa atómica	157,25(3) u
Raio medio	188 pm
Raio atómico (calc)	233 pm
Raio covalente	pm
Raio de van der Waals	pm
Configuración electrónica	[Xe]4f75d16s2
Electróns por nivel de enerxía	2, 8, 18, 25, 9, 2
Estado(s) de oxidación	3
Óxido	Levemente básico
Estrutura cristalina	hexagonal
Propiedades físicas
Estado ordinario	Sólido
Punto de fusión	1585 K
Punto de ebulición	3523 K
Punto de inflamabilidade	{{{P_inflamabilidade}}} K
Entalpía de vaporización	359,4 kJ/mol
Entalpía de fusión	10,05 kJ/mol
Presión de vapor	24400 Pa at 1585 K
Temperatura crítica	K
Presión crítica	Pa
Volume molar	m3/mol
Velocidade do son	2680 m/s a 293.15 K (20 °C)
Varios
Electronegatividade (Pauling)	1,20
Calor específica	230 J/(K·kg)
Condutividade eléctrica	0,736·106 S/m
Condutividade térmica	10,6 W/(K·m)
1.ª Enerxía de ionización	593,4 kJ/mol
2.ª Enerxía de ionización	1170 kJ/mol
3.ª Enerxía de ionización	1990 kJ/mol
4.ª Enerxía de ionización	4250 kJ/mol
5.ª Enerxía de ionización	{{{E_ionización5}}} kJ/mol
6.ª Enerxía de ionización	{{{E_ionización6}}} kJ/mol
7.ª Enerxía de ionización	{{{E_ionización7}}} kJ/mol
8.ª enerxía de ionización	{{{E_ionización8}}} kJ/mol
9.ª Enerxía de ionización	{{{E_ionización9}}} kJ/mol
10.ª Enerxía de ionización	{{{E_ionización10}}} kJ/mol
Isótopos máis estables
	MeV
	Unidades segundo o SI e en condicións normais de presión e temperatura, salvo indicación contraria.

O gadolinio é un elemento químico na táboa periódica. Ten o símbolo Gd e correspóndelle o número atómico 64.

Historia

En 1880 o químico suízo Jean Charles Galissard de Marignac observou liñas espectroscópicas debidas ao gadolinio en mostras de didinio e gadolinita. O químico francés Paul Émile Lecoq de Boisbaudran separou óxido de gadolinio en 1886. O elemento como tal non se illou ata hai pouco tempo.

O gadolinio, como o mineral gadolinita, recibiu ese nome na honra do químico e xeólogo finlandés Johan Gadolin.

Propiedades notables

O gadolinio é un metal que pertence ao grupo das terras raras. Ten unha cor branca semellante á da prata e ten unha maleabilidade e unha ductilidade considerable. A súa estrutura cristalina pode ser de dous tipos, chamados respectivamente forma α e β: a temperatura ambiente é hexagonal e por riba de 1508 K é cúbica centrada no corpo.

O gadolinio é estable en ar seco, mais a humidade fai que xere óxido na súa superficie. Este tende a se desprender da peza metálica, co que expón máis superficie ao ataque químico. O gadolinio e máis as súas sales son solubles en medio ácido, pero non en medio básico, onde forman hidróxidos de consistencia xelatinosa.

Por baixo de 1.083 K o gadolinio é supercondutor. Presenta tamén fortes propiedades magnéticas, tanto a temperaturas usuais coma a baixa temperatura.

Aplicacións

As aplicacións do gadolinio máis salientables son as seguintes:

Fabricación do fósforo das televisións a cor, discos compactos e memorias de ordenador.
Aditivo metalúrxico, mellorando as propiedades das aliaxes de ferro e cromo.
En forma de complexo, actúa coma contraste intravenoso mellorando a calidade e máis o valor diagnóstico das imaxes de resonancia magnética.
No futuro, é probable que as propiedades de certos derivados de sulfato de gadolinio sexan aplicados en tecnoloxía de masers debido ó reducido nivel de ruído que presentan.

Isótopos

As ocorrencias naturais do Gadolinio compóñense de 5 isótopos estables, ¹⁵⁴Gd, ¹⁵⁵Gd, ¹⁵⁶Gd, ¹⁵⁷Gd e ¹⁵⁸Gd, e 2 radioisótopos, ¹⁵²Gd e ¹⁶⁰Gd, sendo ¹⁵⁸Gd o máis abundante (24.84% abundancia natural).